Đào Trọng Khánh “khuynh đảo” Tháng Tư

(TT&VH) - Tối ngày 3/4 vừa qua, công chúng yêu thơ đã được chứng kiến nữ nhà thơ Vi Thùy Linh “điên cuồng và hy sinh cho nghệ thuật” bằng đêm nghệ thuật tổng hợp mang tên Tháng Tư Link. Và, một trong những khách mời đặc biệt của chương trình này - NSND Đào Trọng Khánh đã “mê cuồng” không kém khi biến “Tháng Tư Link” thành “Tháng Tư Khánh”.

Đào Trọng Khánh và Vi Thùy Linh trên sân khấu “Tháng Tư Link”

Vi Thùy Linh đã chứng tỏ được khả năng “quần anh hội” rất đông “người nổi tiếng” đến mừng sinh nhật “không thù lao” của mình như trong giấy mời đã liệt kê (HS Nguyễn Thị Hiền, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, HS Lê Thiết Cương, nghệ sĩ kịch câm Đào Kế Đoàn, nhà thiết kế La Hằng, MC Thảo Vân, NSƯT Sao Mai, Minh Châu, vợ chồng đạo diễn Nguyễn Thanh Vân – Phạm Nhuệ Giang...). Màn trình diễn bài thơ Mùa tình cùng nghệ sĩ kịch câm Đào Kế Đoàn trên nền bản nhạc “Secret Garden” do nghệ sĩ Lê Tuấn Anh “cứa violin” cho thấy Vi Thùy Linh là nhà thơ không chịu ngồi yên, không chỉ để thơ nằm trên giấy mà còn kéo thơ sang âm nhạc, vũ đạo... Song, ấn tượng nhất có lẽ chính là màn Vi Thùy Linh “ép duyên” nhà làm phim tài liệu hàng đầu Việt Nam - NSND Đào Trọng Khánh lên sân khấu để công chúng được một lần nghe thơ của ông.

Từ dưới hàng ghế đại biểu, NSND Đào Trọng Khánh “lẫm chẫm” đi lên. Sau khi cầm micro, ông “than thở” việc Vi Thùy Linh đã lôi kéo ông từ Hải Phòng lên dự Tháng Tư Link như thế nào. Ông bảo: “Tôi là đồng nghiệp của bố cháu Linh. Nhưng không phải vì nể bố cháu mà tôi mới có mặt và đứng trên sân khấu này đầu, mà vì tôi quý cái tài của người trẻ. Trước đây tay chân còn cứng cáp, cầm được máy quay phim, tôi khoái nhất là được quay tư liệu về người tài trẻ tuổi. Nhưng giờ “sờ đến máy” tay run lắm. Không làm ăn được gì nữa. Tôi bước chân lên tàu theo Linh về Hà Nội mà “nước mắt như mưa”... Thế nhưng, được dự một đêm thơ của “người khác người” như Linh tôi thấy cảm động lắm, vinh dự lắm”.

Tiếp theo, NSND Đào Trọng Khánh “tố” Vi Thùy Linh đã làm lộ bí mật mối tình hư - thực của mình, về người con gái mà ông yêu tên My Châu, ở phố Khâm Thiên trên báo TT&VH cách đây gần một năm. Để minh chứng, vô tình thêm một lần nữa chính ông lại làm lộ bí mất về mối tình hư thực này.

Chả là trong đêm tọa đàm về tập thơ Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi của cố nhà thơ Lưu Quang Vũ ngày 17/5/2010 tại Trung tâm Văn hóa Pháp, NSND Đào Trọng Khánh “át sóng” khán phòng khi đọc bài thơ Hà Nội em My Châu (1970) rồi kể về nàng Mỵ Châu thế kỷ 20 đã phụ ông đến nỗi bán cả căn nhà ở ngõ Yên Ninh (gần Quán Thánh) mà hai người đã mua chung, để vào Nam sống. Có mặt tại đêm tọa đàm, Vi Thùy Linh đã ghi chép lại cẩn thận câu chuyện và viết lên báo.

Hôm sau báo ra, vợ NSND Đào Trọng Khánh đọc được nhưng cứ “lặng thinh” như không biết. Bận gần đây NSND Đào Trọng Khánh có công việc bay vào TP.HCM, bà gọi điện vào “nhẹ nhàng”: “Ông liệu đi tìm Mỵ Châu của ông lấy lại tiền nhà rồi thì mới được “mang xác về”. Không lấy được tiền thì dẫu có về cũng không có nhà nào “chứa” ông nữa đâu...”.

Chưa hết, NSND Đào Trọng Khánh còn nhằm vào họa sĩ Nguyễn Thị Hiền, con gái cố nhà văn Kim Lân. Ông nói mà như khán phòng không có ai: “Lần nào tôi lên Hà Nội, gặp Hiền là Hiền lại cho tôi tiền bảo: Anh cầm mà uống rượu. Tôi móc túi định đưa cho Hiền. Hiền từ chối không nhận vì tưởng tôi giả lại tiền. Nhưng mà chỉ tôi mới biết. Cái tôi giả Hiền là những câu thơ chép vội trên những mảnh giấy khác nhau. Tôi có nhiều những câu thơ... tình kiểu như thế mà Hiền không biết. Hiền không biết nên Hiện lại nói: “Ông uống rượu in ít thôi. Già rồi đấy...”.

2. NSND Đào Trọng Khánh năm nay đã 70 tuổi. Tỷ lệ thuận với số tuổi đó là hàng loạt những thành công mà ông đã gặt hái được và đóng góp cho nền điện ảnh nước nhà như Vi Thùy Linh đã “tuyên dương” ông trên sân khấu trong đêm sinh nhật lần thứ 31 của cô: Cả đời, ông đã làm khoảng 30 phim nhựa, trên 10 phim video; Nhận hai Bông sen vàng cho 2 phim: Một phần 50 giây cuộc đời (về nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ An Ninh, sau chiếu ở nhiều nước trên thế giới và dự LHP Hawaii) và phim Việt Nam - Hồ Chí Minh. Ông còn đoạt Bông sen vàng cho phim tài liệu Truyền kỳ (3 tập): Hình bóng tổ tiên, Hồ Chí Minh - hình ảnh của Người, Truyền kỳ sự thật. Vào 2005, năm cuối cùng ở Hãng phim, ông làm phim nhựa cuối cùng Lửa thiêng (về nhà thơ Huy Cận), được giải Đạo diễn xuất sắc nhất LHP VN 15 (2007) tại Nam Định.

Ngoài đóng góp cho điện ảnh, NSND Đào Trọng Khánh còn là một “người thơ” được biết nhiều dưới bút danh Đào Nguyễn. Ông đã có hàng trăm bài thơ và những “mẩu thơ tình túi áo” nhưng tiếc là cho đến nay ông chưa xuất bản được một tập thơ nào vì ông ít thuộc thơ mình và thơ viết xong ông thường “sang tay miễn phí cho bạn bè”, không giữ lại chữ nào trong đầu chứ đừng nói gì đến văn bản.

Hoa Quỳnh