Nhà hát Sydney Opera lại gặp rắc rối về tài chính

07/09/2009 09:37 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Nhà hát Sydney Opera là hình ảnh dễ nhớ nhất của Australia và cũng là công trình gây tranh cãi nhất. Giờ đây một lần nữa nhà hát này lại là tâm điểm của mâu thuẫn dữ dội về kinh phí tu bổ.

Kiến trúc sư Jorn Utzon
bên mô hình nhà hát Sydney Opera

Nhìn từ phía cảng, trông nhà hát như những cánh buồm lớn của con thuyền đua. Nhìn nghiêng thì trông như những vỏ sò có cạnh sắc như lưỡi dao cạo. Qua những bụi cây của khu vườn thực vật cạnh đó thì ta thấy phía trên của những vỏ sò trông giống quả trứng của những con thú lớn thời tiền sử. Do có thể nhìn ngắm được Sydney Opera từ nhiều phía nên nó trở thành biểu tượng đặc biệt của đất nước Australia thời hậu chiến.

Giữa thập kỳ 50 chính quyền thành phố New South Wales tổ chức một cuộc thi quốc tế nhằm tìm bản thiết kế phù hợp và độc đáo cho nhà hát và cuối cùng bản thiết kế của kiến trúc sư Đan Mạch Jorn Utzon, lúc đó hầu như còn vô danh, đã được chọn.

Tuy nhiên, kiến trúc sư này đã bị sa thải trước khi ông hoàn tất kiệt tác kiến trúc và phần nội thất do một kiến trúc sư bản địa hoàn thiện. Nhà hát Sydney Opera được xây dựng với sự hỗ trợ của rất nhiều người mới từ Nam Âu tới. Công trình được Nữ hoàng Anh Elizabeth II khánh thành và có sự tài trợ của công ty xổ số. Giờ đây, biểu tượng quốc gia này lại một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý khi nhà hát Sydney Opera đang cố đảm bảo nguồn tài chính cần thiết cho việc tu bổ nhà hát.

Thiết bị phía sau sân khấu của nhà hát đang hư nát và chỗ ngồi của dàn nhạc quá nhỏ, trong khi sự phân bổ âm thanh trong thính phòng nhà hát bất hợp lý đến mức các nghệ sĩ phải làm việc theo lịch nhằm bảo vệ đôi tai khỏi bị điếc. Ông Richard Evans, Giám đốc điều hành Nhà hát, cho biết : “Chỗ dành cho các nghệ sĩ chơi bộ gõ quá khuất và họ không thể nhìn được nhạc trưởng vì vậy phải quan sát chỉ huy dàn nhạc qua màn hình TV”.

Bên ngoài nhà hát Sydney Opera

Thiết bị sân khấu được sử dụng suốt 35 năm qua đang hư hại dần. Các nhà quản lý nhà hát hiện đang day dứt chưa biết nên xử lý thế nào với toàn bộ nội thất của Sydney Opera.

Kiến trúc sư Utzon từng muốn phía bên trong nhà hát phải khác biệt với hình dáng những vỏ sò đơn chiếc bên ngoài nhà hát. Theo thiết kế của mình, ông muốn tạo nên một sự bùng nổ màu sắc dưới nước bằng một bảng màu pallet được tạo nên từ thế giới nước ngầm. Nhưng ông bị sa thải sau những tranh cãi về chi phí bị đội lên và ông đã rời khỏi Australia mà không bao giờ trở lại.

Thính phòng hòa nhạc chật chội trong nhà hát Sydney Opera

Nếu công trình này đóng cửa để hoàn tất các cuộc tu bổ bên trong sân khấu thì có nghĩa là ban lãnh đạo nhà hát Sydney Opera hiểu được viễn cảnh mà Utzon vẽ ra và đây đương nhiên là cơ hội ngàn năm có một để chỉnh sửa nhà hát cho hợp lý.

Nhà hát Sydney Opera hiện đang gặp nhiều khó khăn về kinh phí như từng xảy ra những năm 60, và ban lãnh đạo ước tính việc tu bổ tốn kém khoảng 500 triệu USD. Và điều vướng mắc nữa là Thủ tướng Kevin Rudd lại không ủng hộ dự án này vì cho rằng số tiền đó nên được cấp cho các bệnh viện và những nơi đang có nhu cầu tài chính khẩn thiết hơn.

Kể từ khi Jorn Utzon qua đời hồi năm ngoái, nhiều người đã cho rằng cách tưởng niệm phù hợp nhất đối với nhà kiến trúc sư tài ba là thực hiện đúng ý tưởng của ông. Song cũng không ít người phản đối. Bà Elizabeth Farrelly, nhà phê bình kiến trúc của tờ Sydney Morning Herald, nói: “Tôi nghĩ rằng, chúng ta không nên trở lại với quá khứ và tân trang một công trình đã được coi là biểu tượng quốc gia. Người ta không tân trang tháp Eiffel và tôi nghĩ chúng ta cũng không cần thiết phải tu bổ nhà hát Sydney Opera. Có lẽ giải pháp hữu hiệu hơn là xây dựng một nhà hát opera mới ở đâu đó”.

Lương Tuấn Vĩ