Ngẫm ngợi cuối tuần: Ngâu

22/08/2009 14:41 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - “Vào ra ba bảy”, đó là câu hoạch định tương đối cho một tiết ngâu (xử thử). Ngày sắp đến tuần ngâu, bao giờ trời cũng oi nồng, bầu trời thâm màu lá chuối nướng, ngột ngạt khó thở. Những ngày ấy, mẹ tôi tránh ngả tương vì sợ ngâu vầy. Nước mưa hay nước mắt của ngâu luôn nặng mối u hoài nặng nợ!

Ngày nay hình như trẻ con ít đọc truyện cổ tích bởi nhiều thứ xem và nhiều thú chơi quá. Hơn nữa cả thập kỷ học thêm gần như suốt Hè, khiến chúng mất hết thì giờ nên chuyện Ngưu Lang - Chức Nữ nổi tiếng ai kể cho mà biết. Thành ra ngâu chỉ là câu chuyện của cánh già thương giấc mơ của anh chàng chăn trâu về mối tình dang dở, mong một năm đến tiết này mới có dịp gặp bạn tình qua cầu Ô Thước cho vơi nỗi nhớ. Ngẫm cho cùng, thương chàng Ngưu cũng là thương mình đó thôi. Dù sao, câu chuyện tình này còn có một tuần ngâu để thức ngủ. Miền núi chợ tình chỉ có một ngày trong một năm, còn khắc ngiệt hơn Ngưu Lang đến bảy lần!

Với trẻ con, mưa chỉ đồng nghĩa với ướt át, bẩn thỉu, không được đi chơi. Giá như có ai kể chuyện ngâu, chúng sẽ bịt tai lại mà rằng “làm gì phải rắc rối thế, thời đại computer, chỉ cần nhấp chuột là nối mạng toàn cầu, có cái gì gọi là cách xa đâu”. Đúng, tiết ngâu là gì nhỉ. Chẳng qua chỉ là cổ tích mà người đời nghĩ ra để có cơ hội nói với nhau về ân nghĩa vơ chồng, về giá trị của tình yêu khi sống trong xa cách. Chuyện đó cũng chẳng xa lắm với cuộc sống chúng ta. Mới đây ba bốn mươi năm, rất nhiều cảnh vợ chồng viên chức nhà nước y hệt chuyện vợ chồng ngâu: chồng công tác ở tỉnh, vợ ở quê. Lại còn vợ chồng đều là viên chức mà người Hải Phòng, người tận Lai Châu, Cao Bằng, Hà Giang... là phổ biến. Nếu muốn dịch chuyển cho gần nhau, phải qua một thâm niên 5 năm mới dám đề đạt. Nhưng từ đó đến lúc được xem xét, thêm vài năm nữa, nếu bị cấp trên quên thì chờ cả đời. Bởi thế cố họa sĩ N.C.T. có lần tâm sự với đàn em rằng: “Anh có năm mặt con mà không thấy vợ chửa lần nào”, bởi một năm ông chỉ có mười ngày phép về quê với vợ.

Bây giờ ít người biết đến tích ngâu, hoặc biết cũng không để ý bởi cuộc sống không như xưa nữa. Bây giờ các hạng công chức thường là chồng đâu vợ đấy. Cảnh vợ chồng ngâu bây giờ lại lui về các miền quê. Hoặc vợ lên tỉnh làm thuê, gánh mướn, giúp việc. Hoặc chồng đi xây nhà làm thợ mộc, thợ hồ hoặc cửu vạn. Một năm một vài lần về quê. Chuyện chung tình như ngâu bây giờ cũng hiếm, dễ có chuyện ngâu vầy, bởi người ta không còn nhớ thương cổ tích nữa.

Bài và tranh minh họa: ĐỖ ĐỨC