Dịch lại 'Iliad' và 'Odyssey'

(Thethaovanhoa.vn) - Trên thế giới, việc dịch lại hai kiệt tác của Homer là Iliad và Odyssey đã diễn ra khá nhiều, vì nó quá khó, nên dịch giả nào cũng muốn làm dịch lại. Năm 1997, dịch giả Hoàng Hữu Đản công bố bản dịch thơ toàn văn Iliad từ tiếng Pháp, mấy năm sau ông công bố tiếp toàn văn Odyssey.

Rời Việt Nam hơn 30 năm, dịch giả Đỗ Khánh Hoan cũng ôm mộng dịch hai kiệt tác này từ trước đó, nên quý 3 và quý 4/2013 toàn văn hai kiệt tác này được NXB Thế giới phát hành tại Việt Nam. Điểm khác biệt nhất với bản Hoàng Hữu Đản là Đỗ Khánh Hoan đã chuyển ngữ thành văn xuôi, đúng hơn thơ xuôi - một “đặc sản” mà ông đã khá thành công với thơ Tagore từ trước 1975.

Bìa Iliad và Odyssey vừa phát hành

Kiệt tác Iliad dài 15.693 câu, chia thành 24 khúc; Odyssey dài 12.110 câu, cũng chia thành 24 khúc - Đỗ Khánh Hoan mất nửa thế kỷ nghiền ngẫm và hơn 10 năm miệt mài chuyển ngữ, chú giải từ nguyên tác, có tham khảo hàng chục bản dịch tiếng Tây Ban Nha, tiếng Đức, tiếng Pháp, tiếng Anh…

Trong lời giới thiệu Odyssey, Đỗ Khánh Hoan viết: “Phải trách nhiệm đối với tác giả và với độc giả. Tôi tự nhủ đối với người thứ nhất phải chân thành kẻo họ buồn lòng; đối với người thứ hai tôi nghĩ cũng phải chân thành nếu không họ thất vọng. Trong quá trình chuyển dịch, ai cũng biết nguyên tác là hay, là khó, là cao siêu, là phức tạp, tôi cố viết lại trung thực. Không thêm, không bớt, không xa vời, không lạc điệu. Nếu không nâng cao thì duy trì, chứ nhất định không hạ thấp giá trị tác phẩm. Chỗ nào khúc mắc, nghi ngờ tôi chú thích để độc giả tự mình nhận định”.

VĂN BẢY
Thể thao & Văn hóa

-