Cống hiến 2010: Bốc hơi hoặc Tinh khiết

(TT&VH Cuối tuần) - Tôi mượn hai trạng thái của một giọt nước để nói về hai nhân vật đã chiến thắng Giải thưởng âm nhạc Cống hiến 2010: Tùng Dương và Lê Cát Trọng Lý.

Bốc hơi

Tôi đã nghe Li ti không phải qua Tùng Dương gửi tặng mà qua một người bạn đồng nghiệp, Nguyễn Công Phương Nam, người đóng vai trò producer - hòa âm phối khí cho album. Tôi và Nam thường trao đổi về nghề nghiệp với nhau qua trang Facebook có tên: Âm nhạc Việt Nam.

Tùng Dương lên nhận giải Album của năm

Li ti thật sự là một sản phẩm âm nhạc hiện đại của người Việt và dĩ nhiên nó hoàn toàn có thể đứng cạnh những sản phẩm âm nhạc quốc tế cùng thể loại, điều mà thế hệ chúng tôi đang mong muốn!

Trước đây tôi không thích Tùng Dương lắm. Tôi thường cho rằng anh chàng này “hơi thái quá” trong cách hát, phong cách biểu diễn. Có thể âm nhạc lúc ấy chưa đủ sức làm cho anh chàng “bốc hơi”. Nhưng tới khi nghe Li ti thì tôi hoàn toàn bị chinh phục. Có lẽ Nguyễn Công Phương Nam đã đo đúng “liều thuốc” cho Tùng Dương! Phải là thứ âm nhạc thật gợi mở về không gian, giàu hình ảnh và liên tưởng, cộng với tiết tấu mãnh liệt.

Li ti thật sự đã đun đến đủ nhiệt độ cho Tùng Dương “bốc hơi”, một sự thăng hoa nghệ thuật. Tùng Dương, một người trẻ dám đối diện với cô đơn, dám chọn cho mình một con đường với nhiều rủi ro, bất trắc và đã chinh phục được người nghe. Tôi nghĩ giải Ca sĩ của năm cho Tùng Dương là hoàn toàn xứng đáng.

Bận rộn với những dự án âm nhạc mới, Huy Tuấn chỉ kịp bay về TP.HCM vài giờ trước lễ trao giải. “Sát nút” Lê Cát Trọng Lý trong “cuộc đua” danh hiệu Nhạc sĩ của năm (số phiếu bầu của Lý là 33/100, của Huy Tuấn là 29/100), lần thứ tư “hụt” giải thưởng này của Huy Tuấn sau một năm đứng sau thành công vô đối của Vietnam Idol, khiến không ít người tiếc nuối. Tuy nhiên Huy Tuấn khẳng định anh muốn “giữ kỷ lục” được đề cử mà chưa đoạt giải ở Cống hiến: nhạc sĩ Huy Tuấn đã 3 lần được đề cử vào giải thưởng Nhạc sĩ của năm (các năm 2005, 2006 và 2011).

Giải thưởng Cống hiến năm nay đã cho chúng ta nhìn thấy ra một thực tế rằng: Trong nghệ thuật không có chỗ cho sự chung chung, nhàn nhạt. Hoặc là anh “bốc hơi” hoặc là anh “tinh khiết”. Anh phải đi đến tận cùng của khám phá hoặc chỉ đơn giản chỉ là một giọt nước trong sáng. Anh không thể nửa vời. Và Lê Cát Trọng Lý là trạng thái thứ hai: một giọt nước trong lành!

Âm nhạc của Lý không nhiều học thuật, không phức tạp cầu kỳ, đơn giản đến lạ lùng. Lý hát không hay, đàn cũng bình thường. Nhưng khi giọng hát của Lý pha trộn với chính tiếng đàn guitar ngập ngừng, lững thững của mình thì lại toát ra một thứ âm nhạc kỳ lạ. Tuy nhiên, đối với dân trong nghề, cái là lạ, cái trong sáng của Lý vẫn chưa đủ để mọi người thỏa mãn. Và giải Nhạc sĩ của năm theo tôi là khá may mắn! Tôi nghĩ Lý cần thêm thời gian để chứng minh tài năng của mình.

Lê Cát Trọng Lý đã bất ngờ đến nỗi không thể thốt lên lời khi nghe công bố đoạt giải Nhạc sĩ của năm 2010. Không thử nghiệm nhiều phong cách âm nhạc như nhiều đồng nghiệp trẻ, Lý một mình lặng lẽ trên con đường của mình. Năm 2010 là năm cô khẳng định phong cách nghệ sĩ độc lập của mình với nhiều đêm biểu diễn “cháy vé”. Nhìn Lý “trời trồng” giữa niềm vui chúc mừng của hai đồng nghiệp Mai Khôi và Nguyên Thảo (trong đó Mai Khôi là “đối thủ” của Lý ở hạng mục giải thưởng này) để thấy sự “tinh khiết” đáng quý trong đời sống showbiz là thế nào.

Thành công của Vietnam Idol là của cả một ê-kíp nhưng theo tôi, biên tập và đạo diễn âm nhạc có vai trò rất lớn. Và Huy Tuấn đáng được ghi nhận công sức. Một mùa Idol bỗng lột xác khác hẳn với một màu sắc âm nhạc trẻ trung, hiện đại và hấp dẫn giúp Vietnam Idol gần hơn với phiên bản gốc nhất so với các kỳ Idol trước. Và đấy là nguyên nhân giúp Vietnam Idol thành công. Thật đáng tiếc cho Huy Tuấn với giải Nhạc sĩ của năm bởi quá bận rộn cho công việc của mình, anh không thể cho ra một sản phẩm âm nhạc mang dấu ấn cá nhân nào trong năm 2010. Có lẽ đây là nguyên nhân khiến anh bị thiệt thòi trong cuộc đua hạng mục Nhạc sĩ của năm chăng?

Cánh báo chí tác nghiệp khắp nơi. Cho dù sự xuất hiện của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng và siêu mẫu Xuân Lan có làm không khí thêm sôi động nhưng Uyên Linh vẫn tiếp tục nhận được nhiều sự quan tâm.

Không thể đòi hỏi thật chi tiết về thể loại như Grammy bởi thị trường nhạc Việt chưa thật phong phú về thể loại. Nhưng có những hạng mục nên bổ sung thêm để góp phần tôn vinh xứng đáng và phù hợp với khả năng của nghệ sĩ. Ví dụ có thêm hạng mục Nghệ sĩ mới xuất sắc thì có lẽ Lê Cát Trọng Lý đứng trong hạng mục này rất hợp tình hợp lý. Bởi Lý hội đủ yếu tố cho hạng mục này: nghệ sĩ mới độc lập (indie artist), từ đó làm bước đệm cho sự phấn đấu và chứng tỏ khả năng về sau của nghệ sĩ.

Một hạng mục cần thiết nữa là Producer của năm. Nếu có thêm hạng mục này thì có lẽ Huy Tuấn và Nguyễn Công Phương Nam chắc chắn sẽ được tôn vinh xứng đáng.

Ngay trước giờ kiểm phiếu công bố kết quả, các nhà báo vẫn còn tiếp tục tranh luận thẳng thắn và… căng thẳng để hoàn thiện quy chế giải thưởng Cống hiến và dự kiến mở rộng hạng mục giải thưởng vào năm tới. Không xuất hiện trên sân khấu, nhưng hơn 100 nhà báo tham gia bầu chọn là nhân vật chính quyết định giá trị của giải Cống hiến bằng sự khách quan, công tâm, sự sâu sát trong đời sống âm nhạc của mình.

Nhạc sĩ  Võ Thiện Thanh