Lai Châu cũng có lễ hội té nước

Nô nức đi xem lễ hội té nước

Ông Trần Văn Long - Giám đốc Sở VH-TT&DL Lai Châu nhấn mạnh: “Bun Vốc Nậm là một trong những lễ hội đặc sắc của dân tộc Lào. Thông qua Lễ hội này có thể thấy dân tộc Lào là cư dân nông nghiệp lúa nước lâu đời. Lễ hội này tôn tạo thêm nét đặc sắc văn hoá các dân tộc tỉnh Lai Châu, góp phần phát triển du lịch tỉnh nhà. Lâu nay lễ hội bị bỏ quên là điều đáng tiếc, việc phục dựng lễ hội này sẽ là tiền đề quan trọng. Từ năm sau bà con địa phương sẽ tự tổ chức không cần sự can thiệp của chúng tôi”.

Dân tộc Lào lấy cây lúa nước làm cây trồng chủ đạo. Từ ngàn đời xưa, người Lào đã coi trọng nước, nước là nhu cầu sống của vạn vật. Ngày nay nhiều công trình thủy lợi đã góp phần khắc phục những khó khăn về nước, nhưng tiêu chí nước vẫn là một mối quan tâm của đồng bào các dân tộc nói chung và của bà con dân tộc Lào nói riêng. Ý nguyện ấy xưa nay đã trở thành một đòi hỏi chính đáng, và bà con dân tộc Lào đã nương tựa vào “phạ”, “then” để giải tỏa nỗi niền lo lắng. Đó là nguồn gốc hình thành và lưu truyền tục cầu mưa của dân tộc Lào, theo thời gian phát triển thành Lễ hội cộng đồng.

Cảnh té nước trong lễ hội

Cũng như các Lễ hội, Bun Vốc Nậm diễn ra với hai phần. Phần Lễ là cúng cầu các thần linh về chứng giám Lễ hội, rồi cho mưa thuận gió hòa, người người mạnh khỏe, nhà nhà hạnh phúc. Đoàn các nghệ nhân đi thành hai hàng, theo sau hai người đánh trống và đánh chiêng tiến về 3 gia đình văn hóa tiêu biểu của xã. Lời xin nước được thể thiện bằng hình thức hát. Chủ nhà thay mặt bà con hát xin với thần linh cho mưa đúng thời vụ, cây cối sinh sôi nẩy nở, không bị sâu bệnh phá hoại. Hát xong, chủ nhà bất ngờ cầm muôi, gáo múc nước ở trong một cái chum để sẵn ngay đầu nhà, té đều vào cả Đoàn xin nước. Làm cả đoàn xin nước và chủ nhà cùng cười vui vẻ... Sang phần Hội tiếp tục té nước nhưng là cùng nhau ra suối. Lúc này chẳng ai không bị ướt, thậm chí ướt sũng, nhưng quan niệm của bà con là càng ướt nhiều càng may mắn. Cánh phóng viên chúng tôi cũng bị té, phải “lẩn như trạch” mới ghi lại được một số hình ảnh. Người xem đứng ở trên bờ suối cũng không thoát. Nhưng tất cả đều cười vui vẻ, thoải mái vang cả một góc rừng. Té nước xong mọi người cùng về thưởng thức các món ẩm thực làm từ sản phẩm nông nghiệp của chính bà con dân tộc Lào như cơm lam, bánh trưng, xôi màu.

Các trò chơi đẩy gậy, kéo co cũng vui không kém. Các bản đều cử những chàng trai, cô gái khỏe mạnh, khéo léo, xinh đẹp nhất ra đua tài.

Bên cạnh đó, phần văn nghệ, Ban tổ chức còn mời cả các đoàn của xã Bình Lư, thị trấn Tam Đường về cùng giao lưu với những tiết mục hát, múa đặc sắc của dân tộc Thái.

Lễ hội khép lại với phần nén còn hào hứng dành cho cả tất cả mọi người không phân biệt địa vị xã hội, không phân biệt già trẻ, gái trai, người Lào, người Thái, người Kinh... Ông mặt trời từ từ xuống núi, thu lại những ánh nắng vàng cuối cùng cũng là lúc Bun Vốc Nậm kết thúc, chỉ còn nghe thấy những lời trai, gái các bản níu nhau “hẹn gặp lại năm sau nhé!”.

Nguyễn Công Hải (Lai Châu)