Khai hội đọc sách 2013: Trình diễn văn chương - từ rào cản đến "sản vật"

(Thethaovanhoa.vn) - Vượt qua những rào cản, "thương hiệu" trình diễn văn xuôi và thơ của Ban Nhà văn trẻ có thể xem là “sản vật” vô cùng độc đáo, được đón đợi và kỳ vọng mang lại những yếu tố bất ngờ trong các dịp lễ hội văn hóa mấy năm gần đây.

Ngày hội đọc sách năm nay (20/4) tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Ban Nhà văn trẻ tiếp tục trình làng những tác phẩm mới dưới hình thức trình diễn tương tác mang tên Văn chương đa cách đọc.

Nhiều kiểu đọc văn chương

Sau những ấn tượng lạ ban đầu, việc trình diễn thơ, văn xuôi đã bước đầu được đánh giá cao trong Ngày thơ Việt Nam. Mới đây nhất là màn Trình diễn tiểu thuyết Hoang tâm (TT&VH ngày 11/4) của nhà văn Nguyễn Đình Tú – Phó ban Nhà văn trẻ - đã mang lại nhiều xúc cảm mới, khó quên cho độc giả trong việc thưởng thức đối với một tác phẩm văn học.

Lẽ thường bất kỳ bộ môn nghệ thuật nào nếu người tiếp cận không có tri thức, không được trang bị tài nguyên, “chìa khóa” thì rất khó để giải mã những lớp tư tưởng đã được tác giả - người sáng tạo ký thác trong tác phẩm. Văn chương tự cổ chí kim vốn là sản phẩm tinh thần đặc biệt, nên việc thưởng thức và thẩm bình, những cách “đọc” cũng có năm bảy đường.

Nhưng để thực sự “đến đủ” được với văn chương, càng cần hơn là sự tri kỷ “đồng thanh tương ứng đồng khí tương cầu”. Việc nhà văn Doãn Dũng, tác giả của Bóng anh hùng gây sốt trong suốt thời gian qua với nhiều ý kiến trái chiều xuất hiện trong ngày hội đọc sách 2013 như một “chuyện lạ”. Doãn Dũng sẽ dựng lên “bóng” của mình qua tác phẩm Những vòng đồng ký ức, nhằm chia sẻ với bạn đọc một miền dữ dội, đau thương cũng không kém phần kiêu hãnh trong ký ức vàng son. Hay đó là một không gian liêu trai, ma mị của Đợi đò qua phần trình diễn của nhà văn Kiều Bích Hậu, nghệ sĩ Nguyễn Toàn Thắng, nghệ sĩ Ngọc Dung.

Những bài thơ Cánh đồng và Những bông hoa màu xanh của nhà thơ Bình Nguyên Trang (Hà Nội), Mùa phơi váy và Vá lành tiếng chim của Hoàng Anh Tuấn (Lào Cai), Bài ca dưới đá của Huyền Minh (Hà Giang), và Đó là sự vĩnh hằng, những phạm trù thời gian của nhà thơ quân đội Nguyễn Minh Cường (Bắc Ninh) sẽ được tấu trình lên trong không gian của ngôi đền văn chương nước nhà, trong tiếng violon của nghệ sĩ Đoàn Phương Thảo minh diễn cho sự tôn vinh văn hóa đọc, dù “nghề đọc kia cũng có năm bảy đường”.

Kênh thưởng thức tác phẩm

Được biết, mỗi lần ra sân trình diễn văn xuôi và thơ là một áp lực lớn cả về vấn đề kinh phí lẫn việc lựa chọn tác giả các vùng miền trong toàn quốc.

Nhà văn Võ Thị Xuân Hà - TBT tạp chí Nhà văn, Trưởng ban Nhà văn trẻ, khẳng định mặc dù còn nhiều những trở ngại nhưng các tiết mục trình diễn luôn được làm mới, kiến tạo để phá vỡ mọi khoảng cách. Dù cho đó có là lề thói, những rào cản văn hóa hay sự cách biệt giữa người biểu diễn và độc giả. Qua đó, tạo nên một kênh mới trong việc giao tiếp và thưởng thức với văn bản tác phẩm.

Việc trình diễn và tương tác giữa tác giả - độc giả mang lại nhiều điều thú vị, họ cùng nhau tìm cách đa dạng hóa những con đường tiếp cận văn học, tìm đến nhiều kiểu đọc văn chương khác nhau để trải nghiệm.

Lãng Ma
Thể thao & Văn hóa