Chủ tịch Hội Mỹ thuật VN: Không hề có chuyện 'trao giải bù'

(Thethaovanhoa.vn) - Tác phẩm Tích tụ của biển của họa sĩ Lâm Thanh vừa được trao giải A Triển lãm Mỹ thuật TP. HCM 2013 đã trở thành tâm điểm của dư luận vì bị cho là "không mới" và "na ná" tranh của chính tác giả này. Đằng sau câu chuyện ồn ào này là gì?

Triển lãm Mỹ thuật khu vực TP. HCM là hoạt động thường niên dành cho các hội viên của Hội Mỹ thuật VN. Năm 2013, triển lãm này được tổ chức tại Bảo tàng Mỹ thuật TP. HCM trong thời gian từ 8- 16/8. Họa sĩ Lâm Thanh là tác giả duy nhất được giải A với bức tranh Tích tụ của biển sử dụng chất liệu tổng hợp. Trước đó, trong triển lãm tương tự năm 2012, nhiều tờ báo cũng đưa tin về việc anh giành giải A với bức tranh gốm Tình đất và lửa.

Sau khi một diễn đàn dành cho các họa sĩ  phân tích và không đánh giá cao về chất lượng của hai tác phẩm này, đại diện Hội

Ông Trần Khánh Chương

Mỹ thuật VN trả lời báo giới và cho biết: Năm 2012, tác phẩm Tình đất và lửa của Lâm Thanh không hề nhận được giải thưởng nào. Tuy nhiên, thông tin này lại càng gây thắc mắc cho dư luận vì từ sau cuộc triển lãm năm 2012, Hội Mỹ thuật VN không hề "cải chính" việc báo giới đưa tin  Tình đất và lửa giành giải A.

Để hiểu rõ hơn câu chuyện, Thể thao & Văn hóa đã có cuộc trao đổi với ông Trần Khánh Chương, Chủ tịch Hội Mỹ thuật VN:

- Mỗi năm, chúng tôi tổ chức 9 triển lãm thường niên cho 8 khu vực trên toàn quốc (riêng Hà Nội có 2 triển lãm). Mỗi triển lãm đều được chấm bởi Hội đồng nghệ thuật cấp khu vực và công bố luôn trong thời điểm đang diễn ra. Tác giả được chấm giải cũng được vinh danh trong triển lãm bằng việc nhận hoa, quà lưu niệm từ Hội đồng này. Tuy nhiên, từ các kết quả do HĐ khu vực gửi lên, HĐNT toàn quốc của chúng tôi, với 16 họa sĩ có uy tín, sẽ tiếp tục thẩm định một lần nữa để đưa ra kết quả cuối cùng.

Nói thật, đa phần HĐNT Trung ương vẫn thông qua kết quả đánh giá từ các HĐ khu vực thôi. Năm 2012, trường hợp Lâm Thanh là hãn hữu. Khi thẩm định, chúng tôi phát hiện ra tranh của Thanh có gắn một đồng tiền xu của VN, loại tiền vẫn đang lưu hành. Nghị định của Chính phủ về việc sử dụng tiền VN không cho phép làm như vậy. Tranh đẹp, mọi người đều tiếc, nhưng đành phải làm vậy.

* Thưa ông, điều khiến dư luận thắc mắc là việc Hội Mỹ thuật VN không hề thông báo gì về điều này trong suốt 1 năm qua. Và,  thông tin này chỉ được đưa ra khi nhiều người lên tiếng về việc Lâm Thanh nhận được 2 giải A trong 2 năm liên tiếp...

- Chúng tôi làm đúng theo quy chế xét giải, và cũng không hề nhận được văn bản chất vấn nào về việc này. Việc thông báo trên toàn quốc chỉ diễn ra nếu Thanh được chính thức trao giải, sau đó bị thu hồi vì lý do nào đó. Còn ở đây, mọi chuyện mới chỉ dừng ở việc anh được HĐNT khi đó chấm điểm A theo biên bản làm việc, chứ không có bằng chứng nhận hay gì cả. Khi Hội thông báo riêng chuyện này, Thanh cũng chấp nhận, chứ không phản ứng hay có văn bản “kiện cáo” gì.

Thật lòng, việc Tình đất và lửa không được trao giải chỉ là do sơ suất đáng tiếc của Thanh, chứ không phải là vi phạm gì nghiêm trọng để tới mức Hội phải thông báo tới mọi thành viên.


* Xin hỏi thật, trong việc chấm giải năm nay, HĐNT khu vực có bị chi phối bởi ý tưởng muốn "an ủi" Lâm Thanh sau sự cố năm ngoái không?

- Không có chuyện đó đâu. Chúng tôi không có quan điểm trao giải theo kiểu "bù lại" như thế. Thực tế, trong lịch sử giải thưởng thường niên của Hội, đã có những tác giả nhận giải thưởng liên tiếp trong 2, 3 năm liền. Cũng phải kể tới một số yếu tố khác, chẳng hạn như mặt bằng chất lượng tác phẩm dự thi tại khu vực trong từng năm nữa. Với một họa sĩ, tác phẩm năm đó có thể không xuất sắc nếu nhìn vào sự nghiệp sáng tác của anh, nhưng lại vẫn là sự vượt trội nếu so với những tác phẩm còn lại...

* Vậy, ông nghĩ sao trước những ý kiến cho rằng bức tranh được giải của Lâm Thanh lần này " na ná" với tác phẩm dự thi năm 2012, và cũng không có gì thật sự đặc biệt về chất lượng?

- Đúng là về tổng thể, Lâm Thanh vẫn sử dụng các mảng họa tiết đỏ, đen với hình dạng khác nhau. Nhưng đó là điều bình thườngi, nếu một tác giả đã định hình được phong cách nghệ thuật của mình. Mỗi người đều có thể có những góc đánh giá khác nhau về hội họa, và HĐNT khu vực đã đánh giá cao tác phẩm của Thanh.

Còn, nếu nói rằng tác phẩm được giải phải là một sự sáng tạo đặc biệt và hoàn toàn mới lạ, không mang âm hưởng của bất cứ sáng tạo nào trước đó, thì đó là điều không dễ gặp trong hội họa, nhất là giai đoạn bây giờ. Tôi chỉ nói vậy thôi.

* Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện này.