Siêu phẩm 'Pulp Fiction': Bộ phim 'chất' nhất thập niên 90

Pulp Fiction (Chuyện tào lao) ra rạp từ ngày 14/10/1994, đóng vai trò như một áng thơ ca ngợi bạo lực, với góc nhìn điện ảnh thuộc hàng độc đáo nhất thập kỷ đó.

Mặt nào cũng “chất”

Trước Pulp Fiction, những phim thành công có yếu tố bạo lực như Dances with Wolves (Khiêu vũ với bầy sói) hay A Few Good Men (Chỉ vài người tốt) hóa ra vẫn còn quá an toàn. Còn các phim bom tấn như Jurassic Park (Công viên kỷ Jura) hay The Fugitive (Kẻ đào tẩu) lại “chính thống” quá.

Cùng từ Pulp Fiction, từ “Tarantinoesque” – phong cách làm phim kiểu Quentin Tarantino - đã ra đời và được định nghĩa trong các từ điển trên mạng. Làm phim kiểu Tarantino là phim bạo lực, hài hước và cốt truyện phi tuyến tính. Tuy nhiên các phim “ăn theo” chưa có tác phẩm nào vượt được Pulp Fiction.

Những cảnh trích từ “Pulp Fiction”, bộ phim đã tạo ra cú sốc lớn khi ra mắt vào năm 1994

Trang Variety gọi đây là bộ phim “chất” nhất thập niên 90. Nhận định này sẽ còn gây tranh luận, nhưng để đề xuất một ứng viên xứng đáng hơn Pulp Fiction cũng là một việc khó khăn.

Có nhiều lý lẽ cho nhận định đó, nhưng tất cả đều rất rõ ràng và dễ liệt kê. Thứ nhất là phần nhạc phim. Nhạc phim có sự pha trộn giữa các phong cách âm nhạc khác nhau, hoàn toàn tương đồng với sự đa dạng của chính bộ phim, từ bản surf-rock Misirlou của Dick Dale đến giai điệu ngâm nga Son of a Preacher Man của Dusty Springfield, hay Jungle Boogie đầy gợi cảm mang hơi hướng câu lạc bộ thoát y của Kool & the Gang.

Nghê thuật quay phim của Pulp Fiction cũng được đánh giá cao với nhiều cảnh tuyệt tác về cả kỹ thuật lẫn tính thẩm mỹ. Nhưng trên hết, diễn xuất mới là khía cạnh đỉnh cao của bộ phim. Các diễn viên trong phim đều có vai diễn để đời. John Travolta, thế vai của Michael Madsen, gây ấn tượng sâu đậm. Samuel L. Jackson thể hiện xuất sắc chân dung một kẻ vừa là tội phạm ác quỷ vừa là người sùng đạo. Bruce Willis với điệu cười nhếch mép đặc trưng.

Uma Thurman, người thế vai của Brigitte Nielsen, từng bị đạo diễn nghĩ là một lựa chọn sai. Nhưng cuối cùng đây lại là vai nữ đầy đột phá.

Còn nhiều yếu tố khác, như cấu trúc 3 tuyến truyện, điệu nhảy đầy phong cách kết hợp với gương mặt vô cảm của 2 nhân vật Vincent (Travolta) và Mia (Thurman), cảnh Vincent đâm kim vào tim Mia để cứu cô khỏi cơn sốc thuốc, cây kiếm võ sĩ đạo mà nhân vật của Bruce Willis dùng… đã khiến bộ phim trở thành kinh điển.

Một cú sốc lớn và mới mẻ

Khi ra mắt ở LHP Cannes năm 1994, Pulp Fiction là một bất ngờ lớn. Tác phẩm là cú sốc lớn cho hệ thống phim của LHP (dù Cannes vốn quen với những cú sốc). Tuần đầu tiên của LHP năm đó trôi qua yên bình và đùng một cái, Pulp Fiction được trình chiếu, như thể đạo diễn Tarantino thách thức cả liên hoan phim: “Giờ ngủ trưa đã hết. Mời các vị chú ý cho”. Pulp Fiction đoạt Cành cọ vàng năm đó.

Mùa Thu 1994, Pulp Fiction bắt đầu được chiếu rạp và lập tức thành một hiện tượng phòng vé. Khi John Travolta ấn kim tiêm thẳng vào tim Uma Thurman trên màn ảnh, khán giả đã bị sốc. Khán giả nhận ra rằng họ đang xem một bộ phim với nhiều hình ảnh chưa hề xuất hiện trên màn bạc trước đây, với cách thể hiện táo bạo không khoan nhượng.

Theo tạp chí Time, những năm 1980 ai cũng đổ xô đi xem Pulp Fiction. Bộ phim có kinh phí 8 triệu USD, thu về 108 triệu USD ở Bắc Mỹ và 106 triệu USD trên toàn thế giới. Đạo diễn Tarantino nói rằng ông muốn bộ phim là một tác phẩm kinh điển, về “ý tưởng, mục tiêu, tầm nhìn, độ dài, mọi thứ, chỉ trừ mức giá sản xuất”.

Tại Oscar, bộ phim đối đầu với những đối thủ rất nặng ký như The Shawshank Redemption, Quiz Show, Four Weddings And A Funeral. Nhưng không phim nào trong số đó giành chiến thắng, bởi chiến thắng thuộc về Forrest Gump, cũng là phim ăn khách nhất năm 1994.

Nhưng theo Time, đến bây giờ người ta đã có thể kết luận rằng trong năm 1994, điện ảnh không có cú sốc nào lớn và mới mẻ như Pulp Fiction.

Hạ Huyền
Thể thao & Văn hóa