'Phái sinh' Phố Phái bằng Digital Art

Họa sỹ Nguyễn Đức Lợi

Tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Hà Nội, không sống được bằng tranh, lại quyết không vẽ tranh nhái để kiếm sống, Nguyễn Đức Lợi chuyển sang làm đồ họa. Quyết liệt trong việc chống nhái tranh đến vậy, song một ngày, Nguyễn Đức Lợi quyết định vẽ lại tranh phố Phái.

“Việc sáng tác bước đầu chủ yếu là “copy” và “paste” bằng Photoshop. Đầu tiên, tôi download toàn bộ tranh cụ Phái về Ipad. Sau đó tỉ mỉ cắt từng ngôi nhà, từng cái cột điện rồi dán vào phông trắng trên máy theo bố cục có sẵn trong đầu.”- Anh Lợi nói

Anh Lợi cho biết thêm: “Khi những ngôi nhà đã xuất hiện đầy đủ theo ý tôi, tôi bắt đầu vẽ thêm những chi tiết mới và đổ màu. Đây không phải là ăn cắp tranh vô đạo đức nghề nghiệp, mà đó là sáng tạo với chất liệu của các bậc tiền bối. Cuối cùng tôi hoàn thiện tranh trên Ipad và vẽ lại trên toan đem đi triển lãm”.

Quả thực, tranh phố Hà Nội của Nguyễn Đức Lợi có nhiều nét mới thú vị. Vẫn có đó những ngôi nhà xô nhau trong tranh cụ Phái song những nhà siêu mỏng, những ban công đua ra ngoài đường đã xuất hiện. Màu thâm nâu hoài niệm xưa cũng được thay bằng màu sắc sặc sỡ của đủ ánh đèn, biển quảng cáo, biển nhà nghỉ…

Hơn thế, nền trời Hà Thành không còn bảng lảng những vầng mây u uẩn như tranh cụ Phái. Thay vào đó, Hà Nội dường như không còn đường chân trời. Mọi tầm nhìn đều bị chắn ngang bởi những nhà tòa cao ốc đồ sộ.

Lý giải cho việc dùng toàn đường kẻ dọc chắn hết bầu trời làm nền tranh (những kẻ dọc để vẽ những nhà cao tầng, những ánh đèn thành phố đầy ám ảnh) Lợi than thở: “Chúng diễn tả tên gọi của triển lãm “Ám ảnh từ cuộc sống”. Nghiệp nghệ thuật lại theo nghề công nghệ cũng khiến tôi cực đoan hơn nữa. Tôi thấy Thành phố này hồ như còn toàn những đường thẳng của những lối vào phố cổ bé xíu; đường thẳng của khối nhà đồ sộ cứng nhắc, thiếu nghệ thuật, bó không gian; đường thẳng của bàn phím, những thanh công cụ máy tính chán ngán…”.

Ngoài những bức tranh Phong cảnh Hà Nội 1.001 năm văn hiến, Phong cảnh Hà Nội 1003 năm văn hiến, Tháp rùa, Ô Quan Chưởng… vẽ quang cảnh Hà Nội, Nguyễn Đức Lợi còn tiếp cận Hà Nội ở một khía cạnh khác. Đó là người Hà Nội và lối sống mới.

Triển lãm không xuất hiện bất cứ một người Hà Nội cụ thể nào trong tranh, song với việc nhấn mạnh mạng xã hội, Nguyễn Đức Lợi muốn phản ánh và cảnh tỉnh người Hà thành về việc đang bị ám ảnh và lệ thuộc quá nặng “thứ phù phiếm” này. 

Đành rằng những điều đã diễn ra rất đau thương nhưng những ký ức về chiến tranh của dân tộc đáng phải nhớ thì chúng ta lại quên. Giữa mèo Kitty và Em bé Napalm, tôi đoan chắc, đại bộ phận người Hà Nội biết đến mèo Kitty nhiều hơn. Điều này lố bịch chẳng kém gì ta chóng quên đi những nhếch nhác chưa được hoàn thiện của Hà Nội đời thực mà ru ngủ nhau bằng những hình ảnh long lanh, lóng lánh của Hà Nội trên… Facebook”- Lợi chia sẻ.

Theo quan điểm của Lợi, sử dụng Facebook thái quá là thảm họa. Dùng smartphone thường xuyên khiến mọi người xa nhau. Nhưng chính con người được bạn bè đánh giá là “si mê Hà Nội tới cực đoan” này, cũng đang “than trời” về một Hà Nội giao thời bằng tranh vẽ qua Ipad.

Phạm Mỹ
Thể thao & Văn hóa