Kiên định hay bảo thủ? Lập dị hay phong cách?

22/07/2010 14:53 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Từ một bài viết trên báo, ngụ ý tác giả ca ngợi món “phở xếp hàng” như là một nét ẩm thực tinh tế và thể hiện lối sống tôn ti trật tự của người Hà Nội, một ý kiến dù lạ nhưng vẫn xứng đáng được tôn trọng, tôi không hề có ý phản bác tác giả nhưng xin được tiếp cận vấn đề từ một khía cạnh khác.

Còn nhớ cách đây chưa lâu, tôi có cơ hội tham dự một buổi sinh hoạt của một diễn giả nổi tiếng. Những người tham gia được đề nghị mỗi người đưa ra năm tật xấu của mình, sau mười phút bứt tóc xoa đầu các kiểu, mỗi người cũng đã hoàn thành nhiệm vụ của mình. Vị diễn giả sau khi xem đã nhận xét rằng, đa số mọi người đều rất “khôn” khi toàn đưa ra những tật xấu thuộc kiểu vô thưởng vô phạt, đáng lưu ý, có rất nhiều “tật xấu” được đưa ra với ngầm ý tự hào của tác giả. Những “tật xấu” tự nhận kiểu như cứng nhắc, nóng tính, bảo thủ ... ngầm mang ý tự hào của chủ nhân, khi tự nhận mình là cứng nhắc,người ta muốn đề cao tính nguyên tắc của mình, khi nói mình nóng tính, người ta muốn nhấn mạnh đến sự mạnh mẽ, dữ dội của mình, khi nói đến bảo thủ, có khi ngầm ý lại là sự kiên định ... Vị diễn giả đã loại những “tật xấu” kiểu đó ra khỏi danh sách cần thay đổi, vì thực sự chủ nhân của nó không hề muốn thay đổi. Có thể thấy, tính cách của một người có thể được nhìn nhận theo rất nhiều cách khác nhau.

Trở lại món “phở xếp hàng”, điều đầu tiên có thể khẳng định là phở ở đó ngon, ít nhất là đối với những thực khách trung thành của nó, chẳng có lý do gì để khen chê chuyện này. Việc phải xếp hàng và tự phục vụ khi ăn phở có thể bắt nguồn từ quá khứ, khi mà việc mua bán không theo cơ chế thị trường, chẳng có cạnh tranh, chẳng cần chăm sóc khách hàng, chẳng có thượng đế, thần dân gì sất, khi đó không chỉ có một quán phở mà hầu như phong cách mua bán đó hiện diện ở hầu hết mọi ngóc ngách của đời sống xã hội. Tuy nhiên, khi xã hội đi lên, những quán tự phục vụ kiểu đó mất dần, thay vào đó là phong cách phục vụ chuyên nghiệp, đề cao vai trò của khách hàng, việc chăm sóc khách hàng được xem trọng. Cách mua bán kiểu xếp hàng tự phục vụ chỉ còn sót lại vài nơi, người thì bảo họ bảo thủ, kẻ thì bảo họ lạc hậu, lập dị ... nhưng với họ, đấy là kiên định theo con đường mình đã chọn và mang đậm phong cách riêng mà!

Thế nhưng, việc đánh giá đó như là nét ẩm thực tinh tế hay là cách thể hiện lối sống tôn ti trật tự của người Hà Nội lại là chuyện khác, điều này tôi chẳng dám lạm bàn, chờ ý kiến đóng góp của những “người Hà Nội” khác vậy.

MrKen