Khi đạo diễn chê nghệ sĩ quá "đồ sộ"

20/01/2010 16:17 GMT+7 | Âm nhạc

(TT&VH) - Tại Nhà hát Opera Roma (Italia) vừa xảy ra một vụ ầm ĩ khiến giới nghệ sĩ và người hâm mộ đều chú ý. Đó là mâu thuẫn giữa đạo diễn điện ảnh và sân khấu lừng danh Franco Zeffirelli với giọng soprano Daniela Dessi. Lẽ ra trong vở La Traviata, nhân vật chính Violetta Valery sẽ do Daniela Dessi đảm nhiệm nhưng trước đêm diễn đầu tiên, chị đã bỏ vai. Chồng chị là Fabio Armiliato cũng theo đó mà từ bỏ vai Alfredo Germont, người yêu của Violetta.

Nguyên nhân hục hoặc giữa hai tên tuổi nổi tiếng trong làng nghệ thuật Italia rất “đời”. Tại một cuộc họp báo mới đây, đạo diễn Zeffirelli đã nói những lời như sau về Dessi: “Cô ấy không phải là hình mẫu lý tưởng của tôi về Violetta vì Daniela thuộc loại phụ nữ “lớn khuôn”. Trong nhận thức của tôi, Violetta là cô gái trẻ trung và thanh mảnh. Nói chung, vở opera La Traviata kể về một mối tình rực cháy...”.

Daniela Dessi (trái) và Franco Zeffirelli

Tóm lại, đạo diễn bậc thầy Italia cho rằng quý bà Dessi không hoàn toàn hợp với vai cô gái mảnh mai ở tuổi trăng tròn và đã chết trong tay người yêu vì bệnh lao phổi. Ông đề nghị giọng soprano này thay vì vào vai Violetta thì hãy thể hiện nhân vật Alice Ford trong vở Falstaff. Dessi không chấp nhận điều đó và sau khi nghe những lời “miệt thị” của Zeffirelli tại cuộc họp báo, chị tuyên bố sẽ kiện đạo diễn ra tòa.

Trả lời phỏng vấn của tờ báo Tây Ban Nha El Mundo, Dessi nói: “Tôi có thể tiếp nhận những ý kiến phê bình một cách bình thường, nhưng lời nhận xét của ông Zeffirelli đáng lẽ phải được đưa ra trước khi ký hợp đồng (giao vai) chứ không phải sau đó”.

Nữ ca sĩ 52 tuổi này cũng cho biết chị có trọng lượng 65kg với chiều cao 1,60m và mặc áo số 44 - các chỉ số hoàn toàn phù hợp với lứa tuổi. Dessi còn nói thêm rằng chị gọn ghẽ hơn so với nhiều nghệ sĩ nổi tiếng khác từng vào vai Violetta. Dessi trước hết muốn nhắc tới danh ca Tây Ban Nha Montserrat Caballe - người có thân hình hết sức đồ sộ nhưng vẫn vào vai Violetta rất “ngọt” và không phải hứng chịu những lời bình luận xúc phạm về ngoại hình. Còn về vấn đề tuổi tác thì Dessi có thể dẫn chứng trường hợp của Joan Alston Sutherland, nữ nghệ sĩ Australia từng hóa thân thành Violetta hồi năm 1979 khi đã sang tuổi 53 và vẫn được hoan nghênh nhiệt liệt.

Dessi nói với phóng viên của El Mundo: “Cần đánh giá các ca sĩ opera qua giọng hát chứ không nên dựa vào ngoại hình. Dáng gầy không làm tôn giọng ca bởi chúng tôi chẳng hát bằng hình thể. Tôi tôn trọng các thành tựu của Zeffirelli nhưng rất không hài lòng về những gì ông ấy vừa phát biểu”.

Cần biết rằng cách đây mấy năm, Dessi từng đảm nhiệm vai Violetta khi tác phẩm của Verdi được trình diễn ở Nhật Bản. Vì vậy mà vừa rồi khán giả ở Roma nóng lòng chờ vở La Traviata được dựng lại với nhân vật Violetta do Dessi thể hiện. Thế nhưng cuối cùng thì nữ ca sĩ Hy Lạp Myrto Papatanasiu đã được chọn thay thế. Trong những ngày này, Dessi không còn tâm trạng để hát vì chị đang bận rộn với việc kiện đạo diễn Zeffirelli ra tòa.

Dư luận và những người hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc đa phần đứng về phía giọng soprano người Italia. Chẳng hạn, nhạc trưởng chính của Nhà hát Opera Roma Gianluigi Gelmetti đã tỏ thái độ không đồng tình với cách bình phẩm của Zeffirelli. Ông cho rằng giọng ca của Dessi hiện rất ổn. Gelmetti còn nhấn mạnh là ngoại hình của nữ nghệ sĩ này hoàn toàn hấp dẫn ông ở góc độ một người đàn ông.

Trả lời phỏng vấn tờ Times, Franco Zeffirelli lấy làm tiếc về phản ứng quá gay gắt từ Dessi đối với những lời bình phẩm của ông. Mặc dù vậy Zeffirelli vẫn khẳng định rằng, đạo diễn hoàn toàn có quyền lựa chọn các ca sĩ theo quan niệm nghệ thuật của mình. Vị đạo diễn 86 tuổi tỏ ra bình thản trước lời dọa kiện ông ra tòa.

Dù tuổi đã cao song Zeffirelli vẫn là một trong những đạo diễn sân khấu có uy tín nhất thế giới. Ông sinh năm 1923 tại Italia, từng là diễn viên và cũng đã đảm nhiệm các vai trò biên kịch, nhà sản xuất. Zeffirelli đã 5 lần nhận giải thưởng David Di Donatello rất danh giá trong lĩnh vực điện ảnh của Italia, 2 lần đoạt giải Emmy và có 2 đề cử Oscar... Năm 1967, ông dàn dựng bộ phim The Taming Of The Shrew với hai ngôi sao sáng của Hollywood là Elizabeth Taylor và Richard Burton vào vai chính. Năm 1968, ông tung ra phim Romeo And Juliet, tác phẩm làm nên “thương hiệu” Zeffirelli trên toàn cầu và đứng vững cho đến ngày nay.

Trần Quang Vinh