"Bản đồ tàu đắm": Tiềm năng cho du lịch biển

 

- Cho tới gần đây, tại vùng biển Phú Quốc (Kiên Giang) đã phát hiện được 6 di chỉ tàu đắm. Tuy nhiên, trong số đó mới chỉ có tàu Hòn Dầm là được bảo vệ và tổ chức khai quật kịp thời (năm 1991), các di chỉ khác hầu hết đều bị ngư dân tự ý khai thác trái phép. Còn tàu Rạch Tràm thì được khai quật chữa cháy. Không những thế hiện trường các tàu đắm hầu hết đều bị phá hủy, gây khó khăn cho việc nghiên cứu xác định cấu trúc, xuất xứ, chủ nhân của các con tàu… Rõ ràng vấn đề đặt ra là chính quyền các cấp cần tăng cường hơn nữa vấn đề bảo vệ di sản văn hóa dưới nước tại địa phương

Vùng biển Kiên Giang nằm trong đầu mối con đường giao lưu thương mại quốc tế nên khả năng còn lưu giữ nhiều di chỉ tàu đắm khác. Nếu phát hiện thêm, đề nghị các cấp lãnh đạo tỉnh cần có những biện pháp bảo vệ hữu hiệu theo Luật Di sản Văn hóa và Nghị định về Bảo tồn di sản văn hóa dưới nước tránh hiện tượng như đã xảy ra đối với các di chỉ tàu đắm nêu trên.

- Sau 5 cuộc khai quật nói trên thì những phát hiện thêm về các con tàu, chủ yếu vẫn là những phát hiện ngẫu nhiên từ các ngư dân. Chủ trương của nhà nước là không tổ chức khảo sát để lập bản đồ về các con tàu đắm như có người đề xuất, bởi vì mình không đủ điều kiện kinh phí trông giữ cũng như tổ chức khai quật. Với những phát hiện ngẫu nhiên, nếu thấy xét thấy có đủ điều kiện thì Nhà nước sẽ cho phép tổ chức khai quật. Lúc đó phương thức khai quật mới được bàn đến.

 

Những phát hiện thêm gần đây (trong đó có di chỉ tàu đắm ở gần Hòn Thơm, Hòn Dầm như đã phản ánh trong kỳ 1) chỉ là những phát hiện nhỏ. Công việc thăm dò hoàn toàn do sự tự nguyện của một số tổ chức quan tâm đến, và họ đã thực hiện đầy đủ các yêu cầu về mặt pháp lý: Xin phép khảo sát, thăm dò thông qua cơ quan quản lý văn hóa, làm các thủ tục cần thiết… Nhưng kết quả cũng rất đáng tiếc là không đủ điều kiện để tiến hành khai quật.