Thất vọng về bức tranh được cho là của Caravaggio

29/07/2010 13:50 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Hôm 27/7, các quan chức nghệ thuật đã giới thiệu Martyrdom Of St. Lawrence, bức tranh đang là tâm điểm của sự bí ẩn mới nhất về danh họa người Italia Caravaggio (1571 - 1610). Bức tranh này đã gây tranh cãi sau khi một tờ báo của tòa thánh Vatincan cho rằng đó là tác phẩm của bậc thầy nhưng sau đó lại phủ nhận.

Bức tranh bí ẩn trong nhà thờ ở Roma

Martyrdom Of St. Lawrence sẽ được chiếu tia X và trải qua nhiều sự phân tích khác để xác định tác giả. Nhưng các quan chức và học giả nghệ thuật tới tham dự cuộc trưng bày tranh đều đồng thuận rằng họa phẩm này không giống tranh của Caravaggio mà dường như nó là sản phẩm của 1 hoặc 2 môn đệ của ông.

Bức tranh Martyrdom of St. Lawrence tại nhà thờ Jesuit ở Roma

“Đây là một bức tranh rất gây chú ý nhưng tôi nghĩ chúng ta không nên cho rằng - ít nhất là vào lúc này - đây là tác phẩm của Caravaggio. Chất lượng bức tranh không nổi bật”, Rossella Vodret, người giám sát nghệ thuật nói.

Vodret đã mở tấm màn che bức tranh tại nhà thờ Jesuit ở Roma (Italia) và để lộ ra một tấm toan với hình ảnh Thánh Lawrence đang bị thiêu đến chết, còn phía sau là 3 tên đao phủ. Bức tranh có kích cỡ 183 cm x 130,5 cm này mới được làm sạch và qua đó nêu bật thuật sử dụng màu sắc sáng tối đặc trưng của Caravaggio.

Tuần trước, tờ L’Osservatore Romano của Vatican đã khiến giới nghệ thuật sửng sốt khi đăng một bài báo trên trang nhất với tiêu đề Một bức tranh mới của Caravaggio. Bài báo này cũng nêu rõ rằng hiện chưa rõ danh tính tác giả của bức tranh và vẫn đang tiến hành thêm các cuộc phân tích, song tít của bài báo và tuyên bố đó được đưa ra đúng dịp kỷ niệm 400 năm ngày sinh của danh họa bậc thầy đã tạo nên nhiều mong đợi bởi trước đây Vatican từng đưa những tin nghệ thuật như vậy, đôi khi vào đúng một dịp kỷ niệm nào đó.

Song hôm 26/7, chính tờ báo này lại “cải chính” tin đó bằng việc đăng một bài báo của sử gia nghệ thuật hàng đầu của Vatican. Với tiêu đề bài báo đăng ở trang nhất Một bức tranh mới của Caravaggio? Không thực vậy, ông Antonio Paolucci, phụ trách bảo tàng Vatican, viết rằng họa phẩm này không mang chất lượng của Caravaggio và nhận định chất lượng của bức tranh là ở mức “vừa phải”.

Bức tranh này là của các thầy tu dòng Tên và nó được giữ nhiều năm trong một phòng riêng tại Chiesa del Gesu ở Roma. Khi được làm sạch, nó đã lộ ra là một bức tranh đáng chú ý và các quan chức nghệ thuật đã được mời đến. Nhưng Libanori nói rằng tuyên bố trên tờ L’Osservatore đã khiến các thầy tu dòng Tên cũng thấy kinh ngạc. Bí ẩn vẫn bao trùm lịch sử của bức tranh.

Nhưng không đồng đều về mặt nghệ thuật

Theo các học giả thì bức tranh không đồng đều về mặt nghệ thuât, khi có nhiều yếu tố rất đẹp nhưng có nhiều phần thì họ không hề lưỡng lự mà nói rằng “quá xấu”. Điều đó cho thấy nhiều khả năng có hai người thể hiện bức tranh này. Vodret cho rằng yếu tố thú vị nhất là vị trí và hình phối cảnh của Thánh, người bị thiêu, một tay chĩa thẳng, còn cơ thể ông sáng ngời lên. Sự mô tả bằng hình tượng đó cho thấy đây là phong cách của Caravaggio. Vodret còn thấy chi tiết mô tả tay của một trong những tên đao phủ, cầm một chiếc gậy để ấn Thánh nằm xuống cũng có chất lượng tốt. Tuy nhiên, bà và nhiều chuyên gia khác nhìn ra nhiều nét mô rất xấu, như thân hình của những tên đao phủ, trang phục che cơ thể Lawrence, và một chân của Thánh được mô tả rất vụng về.

“Trông đôi chân như chân ếch. Caravaggio không bao giờ mắc lỗi như vậy”, Marco Bona Castellotti, một sử gia nghệ thuật, nhận định. Mặc dù lần đầu tiên nhìn thấy bức tranh nhưng ông khẳng định đây không phải là tranh của Caravaggio.

Các chuyên gia tin rằng họa phẩm này có thể là của một môn đệ của danh họa, có khả năng ở Naples, Sicily hay Malta - nơi Caravaggio từng lưu lại trong cuộc đời nhiều rắc rối của mình.

Caravaggio qua đời ở thành phố biển Tuscan vào năm 1610 với nhiều giả thuyết được đưa ra về cái chết của ông và mới đây một nhóm nhà khoa học Italia nói họ đã xác định được di hài của danh họa.

Việc phân tích bức tranh sẽ được tiến hành vào tháng 9 cùng với việc nghiên cứu các tài liệu nhằm lần được dấu vết lịch sử của bức tranh và ai đã ủy quyền vẽ nó. Cuộc nghiên cứu này sẽ kéo dài trong nhiều tháng.

Việt Lâm