Sự thay đổi của đệ nhất phu nhân Mỹ

(TT&VH) - Năm 2008, vì một số tuyên bố sảy miệng, Michelle Obama đã suýt nữa làm trật đường ray chiến dịch bầu cử Tổng thống của chồng Barack Obama. Nhưng 4 năm sau, bà đã thay đổi hoàn toàn và hiện đang được nhiều người xem là một siêu sao chính trị, một vũ khí lợi hại của chồng. Câu hỏi đặt ra là Michelle đã làm gì để tạo sự thay đổi trên?

Khi Michelle Obama lên phát biểu trong Hội nghị Quốc gia Đảng Dân chủ, dự kiến diễn ra trong đêm 4/9 (5/9 giờ VN), bà sẽ làm việc này với tư cách một nhân vật được công chúng Mỹ và cả hai chính đảng lớn ưa thích.

Từ thảm họa của phe Dân chủ...

Nhưng 4 năm trước, bên lề chiến dịch tranh cử Tổng thống 2008, Michelle đã bị chỉ trích là người đàn bà "đầy sự tức giận, cay nghiệt và là một chiến binh nổi loạn" trong đội ngũ của ông Obama. Các quan điểm trong luận án tiến sĩ của Michelle ở Đại học Princeton, trong đó bà xem xét tác động của việc là một người da màu trong một ngôi trường với dân da trắng chiếm đa số, đã khiến nhiều người xem bà là kẻ đắm chìm trong nỗi ám ảnh về chủng tộc.

Khi vận động tranh cử cho chồng tại Wisconsin, bà lỡ miệng nói rằng "lần đầu tiên trong đời bản thân thấy tự hào vì là người Mỹ". Theo Mia Moody-Ramirez, một giáo sư báo chí tại Đại học Baylor ở Texas, những chi tiết trên đã khiến Michelle bị mô tả như một kẻ "không yêu nước, không phải là dân Mỹ".

"Có những khoảnh khắc trong đời, Michelle đã tỏ ra hết sức nghi hoặc và ngại tham gia cuộc đua chính trị. Nhưng khi bà đã vào cuộc, bà lại ủng hộ chồng một cách mạnh mẽ nhất" - Jodi Kantor, phóng viên chính trị của tờ New York Times nhận xét.

Và trong cuộc tranh cử 2008, Michelle đã thể hiện cá tính mạnh của mình. Kantor cho biết những người đã quen với Michelle trong thời gian dài đánh giá bà là người thẳng tính, bộc trực. Bà có xu hướng nhảy vào cuộc đua, trực tiếp tranh cãi, đưa ra quan điểm bảo vệ chồng.

Thế nhưng những hành động đó lại không được lòng công chúng, chủ yếu bởi dư luận vẫn xem các bà vợ chính trị gia chỉ có vai trò đứng sau sân khấu. "Thậm chí đã có quan điểm nói rằng bà ấy là vấn đề lớn với chiến dịch tranh cử" - giáo sư Bonnie Dow ở Đại học Vanderbilt nhận xét.

Bà Michelle Obama đang rất được cử tri Mỹ ưa chuộng và ảnh hưởng của bà có thể giúp chồng tái đắc cử

Lột xác thành sao sáng

Khi ủy ban vận động hiểu rằng phong cách của Michelle đang gây hại tới chồng, họ và bà đã cùng nhau tìm cách thay đổi hình ảnh, từ một nữ luật sư lì lợm, không ngại tranh cãi vì chồng, thành một bà mẹ hết lòng thương yêu con, một người vợ vì gia đình.

Kantor nói rằng các cố vấn của Obama đã dành rất nhiều nỗ lực để chỉnh sửa hình ảnh của Michelle, biến bà thành người mẹ tinh tế, tuyệt vời, để lại sau lưng sự thô ráp ban đầu. "Tôi không nghĩ bà Michelle Obama mà chúng ta đang chứng kiến trong chiến dịch tranh cử là giả tạo. Bà ấy đơn giản đã được tác động thay đổi rất mạnh" - Kantor đánh giá.

Việc chỉnh sửa hình ảnh của Michelle đã bắt đầu ngay từ mùa hè năm 2008 và bà chính thức "trình làng" hình ảnh mới tại Hội nghị Quốc gia đảng Dân chủ tổ chức ở Denver. Michelle Obama đã có bài phát biểu về chồng được người ủng hộ đánh giá là "nồng ấm, hài hước và đáng yêu".

"Khi bà ấy phát biểu và giới thiệu Tổng thống bằng câu 'Tôi đứng đây với tư cách một người vợ, một người mẹ, một người con gái, một người chị”, đó là lúc bà ấy bắt đầu hình ảnh mới" - Dow nói.

Bài phát biểu trong hội nghị đã giúp tăng nhanh tỉ lệ ủng hộ của Michelle và vào thời điểm ông Obama tuyên thệ nhậm chức vào tháng 1/2009, bà đã trở thành người tình của báo giới.

"Trong đêm nhậm chức, bà bước ra với một bộ váy đẹp mắt và con cái của bà trông thật đáng yêu với bộ cánh của chúng" - Katherine Jellison, người chuyên nghiên cứu về các đệ nhất phu nhân và là giáo sư lịch sử ở Đại học Ohio nói - "Bà đã xuất hiện trong lần đó với hình ảnh một đệ nhất phu nhân mà người Mỹ cảm thấy thoải mái nhất - một người vợ và người mẹ hết lòng vì gia đình".

Ngay khi trở thành đệ nhất phu nhân, Michelle đã triển khai các dự án hướng về bà mẹ, trẻ em, giống các đệ nhất phu nhân khác. Trong khi cựu đệ nhất phu nhân Laura Bush khuyến khích hoạt động học tập, Obama triển khai các dự án cho những gia đình quân nhân và chương trình Let's Move chống béo phì ở trẻ em. Bà cũng trồng rau ở Nhà Trắng để khuyến khích sống khỏe mạnh, xuất hiện trên một kênh truyền hình thực tế về giảm cân và viết sách về làm vườn.

Về cơ bản, Michelle đã làm mọi việc để không đưa bà trở lại tuyến đầu của chính trường và phủ bóng chồng. Kết quả là trong khi tỉ lệ ủng hộ của Barack Obama bắt đầu sụt giảm ngay trong những tháng đầu cầm quyền, tỉ lệ của Michelle chỉ tăng lên. Trong cuộc thăm dò do viện Gallup tiến hành hồi tháng 5/2012, bà Michelle được 66% tỉ lệ ủng hộ, còn chồng bà là 52%.

Vũ khí chính trị quan trọng

Năm nay, phe Dân chủ đang kỳ vọng bà Michelle có thể lặp lại kỳ tích của năm 2008 và qua đó trở thành một vũ khí chính trị mạnh. Bài phát biểu của bà được đánh giá có thể giúp thuyết phục các cử tri còn đang dao động, rằng chồng mình mới là nhà lãnh đạo mà nước Mỹ cần tới.

Và trong thời điểm hiện nay, khi nhiều gia đình đang lo lắng về việc kiếm tiền trả các hóa đơn, các nhà phân tích nói rằng thông điệp của Michelle sẽ có sức nặng hơn đối thủ của bà, Ann Romney, vợ ứng cử viên phe Cộng hòa là Mitt Romney.

"Ann Romney hiện mới chỉ có các tuyên bố về mặt lý thuyết, trong khi Michelle đã làm được rất nhiều việc cho mọi đứa trẻ. Khi bà nói về các vấn đề như phụ nữ và phụ nữ nghèo, câu chuyện của bà có sức nặng hơn nhiều" - Allison Samuels, nhà phân tích chính trị ở tạp chí Newsweek nhận xét.

Tuần này, Michelle sẽ cố dùng sức ảnh hưởng của bà để giúp chồng tái đắc cử nhiệm kỳ hai. Nhưng các nhà phân tích nói rằng khó khăn chờ đón bà sẽ là rất lớn. "Hãy nhớ rằng luôn có sự mâu thuẫn trong vai trò của các đệ nhất phu nhân. Càng ít nghiêng về các vấn đề chính trị, họ lại càng hiệu quả về mặt chính trị" - Kantor đánh giá.

Tường Linh (Theo BBC)