Phát hiện mới giúp cảnh báo sớm bão Mặt trời

(Thethaovanhoa.vn) - Một chuỗi dây xoắn tích năng lượng từ là dấu hiệu báo trước bão Mặt trời, hiện tượng tự nhiên có thể phá hủy các vệ tinh và các đường dây tải điện. Đây là phát hiện của các nhà khoa học thuộc Trung tâm Nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp (CNRS) sau quá trình quan sát một cơn bão Mặt trời hình thành từ tháng 12/2006, được một vệ tinh của Nhật Bản tình cờ phát hiện.

Theo kết quả nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học Nature (Anh) ngày 22/10, đầu tiên, nhóm nghiên cứu đã phát hiện một chuỗi xoắn tích năng lượng từ nổi lên trên bề mặt Mặt trời, lớn dần và vồng lên. Ngày hôm sau, mặt trời bắt đầu phát xạ, phóng ra các phần tử đầy năng lượng và plasma từ tính.

Dựa vào sự hình thành từ trường dưới dạng chuỗi dây xoắn có hai đầu được chốt với các vệt đen mặt trời này, các nhà khoa học đã có thể xác định được nguồn bùng nổ tạo ra bão Mặt trời 4 ngày trước khi nó mạnh dần lên.

Bão Mặt trời hình thành từ một vụ nổ trên bề mặt hành tinh này (hay còn gọi là lửa mặt trời), phóng ra các tia X và tia cực tím xuống trái đất với tốc độ ánh sáng. Vài giờ sau, các phần tử chứa năng lượng chảy theo, các hạt electron và proton này có thể gây nhiễm điện cho các vệ tinh, đồng thời làm chập các thiết bị điện tử gắn kèm. Tiếp đó, những đám mây nặng tỷ tấn chứa plasma từ tính sẽ từ mặt trời "đáp" xuống trái đất sau một ngày hoặc lâu hơn.

Theo giới chuyên gia, các vụ nổ trên mặt trời hiếm khi xảy ra, nhưng đây vẫn là mối nguy cơ đe dọa các vệ tinh, hệ thống định vị toàn cầu và các đường dây tải điện. Nếu xảy ra, bão Mặt trời có thể gây thiệt hại trên diện rộng, làm tê liệt các hệ thống thiết yếu như điện, sóng phát thanh, hệ thống định vị GPS, hệ thống cung cấp nước hoạt động bằng bơm điện.

Trong khi đó, việc dự báo thời gian và vị trí xảy ra bão Mặt Trời gặp rất nhiều khó khăn. Ngày nay, nhờ các vệ tinh quan sát của Mỹ, người ta mới chỉ được nhận được cảnh báo về các vụ nổ trên bề mặt mặt trời trước vài giờ. Các nhà khoa học Pháp hy vọng phát hiện mới này có thể giúp cảnh báo bão Mặt trời sớm hơn.

TTXVN