Trung Quốc sẽ không còn dùng nội tạng tử tù để cứu người

(Thethaovanhoa.vn) - Trung Quốc, nước duy nhất trên thế giới vẫn lấy nội tạng từ các tử tù bị hành quyết để phục vụ cho hoạt động ghép tạng, đã có kế hoạch chấm dứt hoạt động này vào giữa năm tới.

Quyết định tích cực

Hôm 2/11, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế Trung Quốc Huang Jiefu, người đang lãnh đạo hoạt động cải cách ghép tạng ở Trung Quốc, tuyên bố tới giữa năm 2014, tất cả các bệnh viện được phép ghép tạng sẽ phải ngừng sử dụng nội tạng lấy từ tử tù bị hành quyết. Họ chỉ được sử dụng nội tạng hiến tặng tự nguyện và phân phối qua một hệ thống trải rộng trên toàn quốc.

Hồi tháng 8 năm nay, Bắc Kinh tuyên bố rằng sẽ bắt đầu giảm dần hoạt động sử dụng nội tạng tử tù đã bị hành quyết trong tháng này. Ông Huang không nêu rõ thời hạn chính xác lệnh cấm có hiệu lực.

"Sử dụng nội tạng của tử tù bị hành quyết để ghép tạng không phù hợp với các tiêu chuẩn đạo đức được chấp nhận rộng rãi và thường xuyên bị sự chỉ trích từ cộng đồng quốc tế" - ông Huang nói trong một cuộc họp với các quan chức y tế và bệnh viện tại thành phố Hàng Châu - "Hoạt động cải cách ghép tạng của Trung Quốc là cam kết chính trị của chính quyền với nhân dân và thế giới. Chưa từng có một đạo luật nào quản lý việc sử dụng nội tạng tử tù. Việc thực thi chính sách có nhiều lỗ hổng và đã có quá nhiều bê bối làm hỏng hình ảnh của chính quyền Trung Quốc".

Trong cuộc tiếp xúc sau đó với hãng tin Reuters, ông Huang nói rằng tòa án, nơi giám sát các vụ hành quyết, đã được yêu cầu không đề nghị chuyển nội tạng tới cho các bệnh viện nữa.

Ông cho biết ở Trung Quốc, xu hướng chung cũng là hành quyết ít hơn. "Trung Quốc ngày càng ít các án tử hình. Vì thế nếu lệ thuộc vào sự hiến tặng nội tạng của tử tù thì sẽ không giải quyết được vấn đề. Vì thế chúng tôi phải dựa vào hoạt động hiến tặng tự nguyện" - ông nói.

Trung Quốc không công khai số người bị hành quyết mỗi năm ở nước này, dù Liên minh thế giới chống án tử hình phỏng đoán con số rơi vào khoảng 4.000 trong năm ngoái.

Khó chống nạn buôn bán tạng trái phép

Để giảm sự lệ thuộc vào nội tạng của tù nhân, Trung Quốc đã triển khai một số chương trình hiến tạng tự nguyện tại 25 tỉnh và chính quyền địa phương kể từ tháng 2 năm nay, với mục tiêu tạo ra một chương trình quy mô rộng trên toàn quốc vào cuối năm nay.

Số ca hiến tạng sử dụng nội tạng đã tăng lên hơn 900 trường hợp trong 7 tháng đầu năm nay, so với chỉ 245 trường hợp hồi năm 2011. Tuy nhiên, con số này vẫn mới chỉ chiếm chưa đầy một nửa số nội tạng lấy từ các tử tù bị hành quyết, theo dữ liệu do ông Huang cung cấp. Việc giảm nguồn cung nội tạng từ các tử tù cũng được dự báo sẽ tăng thêm áp lực vào hệ thống hiến tặng nội tạng vừa ra đời ở Trung Quốc. 

Việc thiếu nội tạng cứu người ở Trung Quốc hình thành từ niềm tin truyền thống ở đây rằng thi thể người đã khuất phải được mai táng hoặc hỏa táng nguyên vẹn. Ước tính mỗi năm có 300.000 bệnh nhân được đưa vào danh sách chờ và chỉ 1/30 trong số đó được ghép tạng.

Tình trạng thiếu hụt này đã làm tăng mạnh hoạt động buôn bán nội tạng trái phép. Trong năm 2007, chính quyền đã cấm việc ghép tạng từ những người hiến tặng vẫn còn sống, trừ khi đó là vợ chồng, họ hàng thân thích hoặc thành viên gia đình nhận nuôi.

Huang, một bác sĩ phẫu thuật ghép tạng người Australia thừa nhận vấn đề của một thị trường chợ đen buôn bán nội tạng không phải là vấn đề Trung Quốc dễ giải quyết. "Hoạt động buôn bán nội tạng trái phép là khó tránh khỏi trong xã hội Trung Quốc vào những năm tới. Nhu cầu khổng lồ về nội tạng chỉ là một trong những nguyên nhân. Chừng nào vẫn còn hố sâu giữa cung và cầu, hoạt động buôn bán nội tạng trái phép sẽ không biến mất. Nhưng có thể thấy chính quyền vẫn sẽ quyết tâm trấn áp hoạt động này" - ông nói với Reuters.

Tường Linh (Tổng hợp)
Thể thao & Văn hóa