'Áp lực' từ mạng ảo?
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa yêu cầu địa phương báo cáo về việc kỷ luật nam sinh lớp 8 trường Ngô Quyền (TP.HCM), sau khi học sinh này có những lời xúc phạm nhóm nhạc BTS trên mạng xã hội.
(Thethaovanhoa.vn) - Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa yêu cầu địa phương báo cáo về việc kỷ luật nam sinh lớp 8 trường Ngô Quyền (TP.HCM), sau khi học sinh này có những lời xúc phạm nhóm nhạc BTS trên mạng xã hội.
Thư gửi robot Citizen: Sử dụng mạng xã hội thế nào?
Vài tuần qua, cộng đồng mạng tại Việt Nam đang ồ ạt kêu gọi tẩy chay hai gương mặt – vốn dĩ cũng khá hot trên không gian mạng – Hiếu Orion và Khoa Pug. Tất cả bắt nguồn từ những gì được họ đưa lên internet.
Vài ngày trước đó, mạng xã hội lan truyền clip ghi lại cảnh Q. (tên học sinh) đứng đọc bản kiểm điểm trước cả ngàn học sinh của trường. Chưa hết, như những gì được chia sẻ, Q. còn chịu một loạt hình thức kỷ luật đi kèm như phải lao động công ích, không được vào lớp, chịu xếp loại hạnh kiểu thấp trong học kỳ 1...
Và đáng nói, lãnh đạo trường Ngô Quyền đã thừa nhận: họ chủ động ghi và đưa clip của Q. lên mạng xã hội.
Đã có rất nhiều phản ứng từ cộng đồng phụ huynh - cũng như các chuyên gia giáo dục - về hình phạt với Q. Tựu trung, các phản ứng ấy đều gặp nhau ở một điểm chung: Đó là một hình phạt phản sư phạm, khi mà việc phải đọc bản kiểm điểm trước hàng trăm học sinh có thể gây tổn thương tới lòng tự trọng, cũng như tâm lý của em về lâu dài.
Quả thực, Q. mắc lỗi với hành vi bôi nhọ danh dự người khác trên mạng xã hội. Thế nhưng, trong một chừng mực, cách mà giáo viên trường Ngô Quyền bắt em phải công khai sai phạm của mình trước cộng đồng cũng khó mang lại hiệu ứng tích cực, để cậu học sinh này được uốn nắn và tạo cơ hội sửa sai. Nhất là khi, với sự lan truyền của clip trên mạng xã hội, lỗi lầm ở tuổi 14 của Q. đã được “mở” tới toàn thế giới mạng và không còn là câu chuyện trong khuôn khổ một trường học.
Sự thiếu hợp lý trong hình phạt đã đẩy câu chuyện đi quá xa, so với cách xử phạt học sinh mà lẽ ra nó phải được thực hiện.
***
Có một chi tiết đáng chú ý: Theo chia sẻ của lãnh đạo trường, từ cuối tuần trước, họ liên tục nhận được tin nhắn từ những người xưng là fan BTS, yêu cầu nhà trường xử lý nam sinh vì lỗi xúc phạm ban nhạc này và các fan. Bản thân Q. và gia đình cũng nhận được những tin nhắn nặc danh đe dọa. Bởi thế, khi làm việc này, phía nhà trường muốn xoa dịu sự phẫn nộ của cộng đồng fan BTS để bảo vệ cho học trò của mình. Họ không ngờ, cộng đồng mạng lại share và sử dụng clip được đưa lên vào nhiều mục đích khác nhau.
Nếu những chia sẻ ấy là thật, người viết vẫn có một băn khoăn: Nếu Q. xúc phạm một người bất kỳ nào khác - thay vì một cộng đồng lớn như các fan BTS - liệu em có bị xử lý công khai (và đưa clip lên mạng xã hội) như thế?
Câu trả lời, tất nhiên, sẽ là không. Bởi khi đó, câu chuyện đơn thuần chỉ còn là một vụ kỷ luật học sinh - thay vì phải gánh chịu áp lực quá lớn từ sự đòi hỏi và đe dọa của cả một cộng đồng fan.
Sự thực, không chỉ ở với Q., chúng ta cũng đã thấy rất nhiều trường hợp một cá nhân, hoặc một tập thể, đã phải khốn đốn vì áp lực mà cộng đồng mạng gây ra trong cuộc sống đời thường. Để rồi, ở rất nhiều trường hợp, những cá nhân hoặc tập thể ấy rơi vào khủng hoảng - cho dù trên thực tế, những lỗi lầm của họ hoặc không có thật, hoặc nhẹ hơn rất nhiều so với những gì mà cộng đồng mạng suy diễn hoặc tưởng tượng.
Bây giờ, nếu Q. đã có một bài học cay đắng về sức ép trên mạng xã hội, thì các thầy giáo của em còn có thêm một kinh nghiệm chua xót hơn: Thế giới internet là nơi người ta khó chuộc lỗi nhất cho những sai lầm và nóng vội.
Bởi chắc chắn, những hình ảnh về lần đọc bản kiểm điểm của Q. sẽ còn được lưu lại rất lâu như một chứng tích không thể xóa. Cho dù chỉ vài năm nữa, em sẽ đến lúc phải trưởng thành và chín chắn hơn so với tuổi 14 bây giờ.
Anh Bảo