Vaccine ngừa bệnh vô trách nhiệm
Từ đầu mùa Hè đến giờ, cứ nghe cảnh báo trên ti-vi về nguy cơ các loại dịch bệnh, sốt ruột lắm, mà đưa trẻ con đến các cơ sở y tế dự phòng thì xếp hàng rồng rắn đến nơi có khi không tiêm được vì hết vaccine.
Ngay Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội ở cuối phố Lò Đúc, cạnh Viện Vệ sinh dịch tễ, mà mấy tháng trời trong tình trạng thiếu đủ loại vaccine: 5 trong 1, 6 trong 1, thủy đậu... Cơ quan hữu trách thông báo không chỉ ở Hà Nội, mà tất cả các tỉnh thành nhu cầu tiêm chủng tăng đột biến, công tác dự trù không giải quyết được nên vaccine không đủ. Riêng vaccine thủy đậu nhiều nước đều có nhu cầu không riêng gì Việt Nam nên giờ phải chờ từ công ty sản xuất, hình như đến tận tháng 1 năm 2015 mới có.
Thiếu vaccine, lý do đầu tiên liên quan đến chuyện kinh doanh. Một số doanh nghiệp đã nhập vaccine nhưng không tiêu thụ được trong năm 2013 nên hạn chế số lượng nhập khẩu cho năm 2014. Nhưng nguyên nhân chính của việc thiếu trầm trọng này, thì là do nhu cầu tiêm chủng bỗng dưng tăng đột biến. Tại sao nhu cầu tiêm chủng tăng đột biến? Thì là tại dịch sởi đầu năm 2014. Tại sao có dịch sởi? Thì là trước đó người dân không chịu đưa con đi tiêm phòng sởi... Còn tại sao không chịu đi tiêm phòng sởi? Thì là bởi trước đó, năm 2013, nhiều trẻ tử vong sau khi tiêm vaccine quá, dân sợ không dám đưa con đi tiêm...
Cứ lòng vòng thế, thiếu vaccine để xảy ra dịch bệnh rốt cuộc là do dân và vì dân.
Dân chẳng cãi được, còn đang lo méo mặt. Nếu chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia không đủ thuốc, dân lao sang tiêm chủng dịch vụ. Nhưng tiêm chủng dịch vụ cũng thiếu, vaccine 6 trong 1 Infanrix Hexa của Bỉ, ngừa sáu bệnh (bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan siêu vi B, viêm màng não mủ do Hib) hoặc vaccine 5 trong 1 Pentaxim của Pháp ngừa năm bệnh (bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm màng não mủ do Hib) hiếm hoi vô cùng. Thế là nảy sinh tâm lý vọng ngoại ngay lập tức, nhà nào có điều kiện vội vàng đưa con sang những nước xung quanh, đông nhất là Singapore, Thái Lan... để tiêm vaccine. Trẻ con nước mình sướng thế, mấy tháng tuổi đã được đi du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe. Mỗi cuộc du lịch vaccine tốn có nhẽ mươi triệu tiền đi lại ăn ở. Nhà bình thường, chứ đừng nói nhà nghèo, là chịu!
Nhưng không có nhẽ để xảy ra dịch trẻ em mắc thủy đậu, sau này lại có cả một thế hệ mặt rỗ chằng rỗ chịt, (lo lắng thế chẳng có gì là quá) nên trước tình trạng hết vaccine đã kéo dài, nghe nói Bộ Y tế đã cho phép nhập khẩu khẩn cấp gần 80.000 liều vaccine thủy đậu theo hình thức giấy phép nhập khẩu chưa có số đăng ký. Tuy nhiên vẫn đang trong thời gian kiểm định chất lượng nên vẫn chưa thể biết bao giờ thì các lô vaccine này được đưa vào sử dụng.
Cháu của bà hàng nước tất nhiên không đủ tiền đi ra nước ngoài tiêm vaccine, nên bà cũng lo. Tuy nhiên, bà cũng nghe nói đưa trẻ sang nước ngoài tiêm phòng không phải chuyện hay lắm, ngoài việc quá tốn kém, thì nghe các nhà chuyên môn nói trong một số trường hợp cụ thể, vaccine có thể không phù hợp với các chủng tác nhân gây bệnh phổ biến ở Việt Nam, cũng như có thể ảnh hưởng bởi yếu tố chủng tộc, do vậy nên cân nhắc kỹ. Thôi thì đành là cứ lo suông. Một lứa trẻ con đối mặt với nguy cơ sức khỏe kém bởi không được tiêm chủng, đồng thời là một lứa cha mẹ đối mặt với âu lo...
Tôi chỉ mong có loại vaccine ngăn ngừa bệnh vô trách nhiệm tiêm cho trẻ con từ bé, để lớn lên, nhỡ có trở thành quan chức, thì sẽ không bao giờ loanh quanh cái chuyện tiêm chủng thế này - bà chủ quán nước chè vỉa hè chua chát nói.
Vaccine ấy nếu có, thì sản xuất ở đâu nhỉ?
Chịu, có Trời mới biết được!
Hà Phạm
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần