Roma và Florence tranh giành tượng David

Chính phủ Italia và thành phố Florence đang chuẩn bị giải quyết vấn đề đâu là nơi sở hữu bức tượng bằng đá cẩm thạch 500 năm tuổi của David tại tòa án.

(TT&VH) - Cuộc tranh chấp đã lâu giữa Chính phủ Italia và thành phố Florence về việc đâu là nơi sở hữu bức tượng bằng đá cẩm thạch 500 năm tuổi David của Michelangelo - một điểm thu hút khách du lịch - vẫn chưa hạ hồi phân giải và giờ đây hai bên đang chuẩn bị giải quyết vấn đề này tại tòa án.

Maurizio Raugei và Luigi Andronio, hai luật sư làm việc nhân danh Bộ Văn hóa Italia cùng Bộ trưởng Văn hóa Sandro Bondi đã sử dụng các tài liệu có niên đại cách đây 500 năm để chứng minh rằng bức tượng bằng đá cẩm thạch này – mỗi năm thu được 10 triệu USD từ lượng vé bán ra cho khách tham quan – là thuộc quyền sở hữu quốc gia. Tuy nhiên, thành phố Florence, nơi bức tượng David đã được trưng bày tại Accademia Gallery từ hơn 100 năm qua và thu hút hơn 1,5 triệu du khách/năm, đã phản ứng mạnh trong cuộc chiến nghệ thuật hết sức gay go này. Họ khăng khăng rằng kiệt tác đó là của họ và khẳng định sẽ chiến đấu đến cùng.

Song các luật sư của Bộ Văn hóa nói rằng, lịch sử đứng về phía họ và chỉ ra rằng Hội đồng Thành phố Florence, được hình thành khi thành phố này là một phần của vùng Tuscany, không thể được coi là “con cháu” của nước Cộng hòa Florence từng tồn tại khi Michelangelo tạo nên bức tượng này.

Huyền thoại thời Phục hưng đã được trả 400 florin để làm bức tượng David vào năm 1501 sau khi được nhà thờ Florence ủy quyền. Nhưng khi hoàn tất vào năm 1504, nó được đặt bên ngoài Palazzo Della Signoria của thành phố, trụ sở của chính quyền bản địa. Cao 4,34 m, bức tượng này được làm theo nhân vật David trong Kinh thánh, cậu bé đã thách đố với gã khổng lồ Goliath và giết hắn bằng một viên đá được bắn ra từ súng cao su của mình. Thời điểm đó, bức tượng là biểu tượng cho lập trường của Cộng hòa Florence chống lại những bang hùng mạnh hơn ở xung quanh và cái nhìn chằm chằm của David hướng thẳng về phía thành Roma.

Các luật sư của Chính phủ khẳng định rằng David là một động sản truyền lại của nước cộng hòa không còn tồn tại nữa và Italia được thống nhất vào năm 1861 nên bức tượng là thuộc sở hữu của quốc gia chứ không phải của Florence. Họ còn nêu rằng khi David được chuyển từ bên ngoài Palazzo vào năm 1872 tới vị trí hiện nay ở Accademia Gallery thì thời điểm đó thành phố Florence không hề đưa ra lời tuyên bố gì.

Song ông Matteo Renzi, thị trưởng thành phố Florence phản ứng: “Trái với những gì mà các luật sư đại diện cho Chính phủ đã nói, chúng tôi có chứng cứ tư liệu khẳng định rằng bức tượng David là của thành phố Florence”. Renzi khẳng định, bức tượng cùng nhiều di sản khác, đã được nhượng lại cho thành phố bằng một sắc lệnh từ năm 1870 hoặc 1871 khi Roma trở thành thủ đô của Italia hiện đại mới thành lập. “David là của chúng tôi. Đó là những gì mà nhiều tư liệu khẳng định”, Renzi nói với tờ La Repubblica trong số ra cuối tuần.

Renzi nhìn nhận sự tranh chấp của Chính phủ như một sự chiếm đoạt lợi nhuận từ lượng vé bán ra hằng năm cho khách tham quan tới chiêm ngưỡng bức tượng. Vị thị trưởng này phàn nàn Chính phủ đã quá vội vã trong việc thu ngân sách mà không tham gia hỗ trợ thành phố Florence chi trả cho việc bảo dưỡng và làm sạch bức tượng. Nhiều quan chức Florence cũng thấy buồn khi Thủ tướng Silvio Berlusconi không giữ lời hứa khi vận động bầu cử, rằng sẽ trao cho Florence nhiều quyền hơn trong việc giải quyết các di sản lịch sử và nghệ thuật.

Bức tượng David 500 năm tuổi được coi là một biểu tượng của văn hóa Italia, trang điểm cho nhiều tấm bưu thiếp và sách hướng dẫn du lịch. Song thật đáng tiếc là năm 1991 một kẻ đã dùng búa đập vỡ mấy ngón chân ở bàn chân trái của bức tượng. Vào năm 2003-2004, bức tượng đã trải qua một cuộc tu bổ lớn.

Việt Lâm