Nhập nhằng chứng chỉ tiết kiệm nhà ở

18/02/2009 12:47 GMT+7 | Thế giới

(TT&VH) - Tháng 1/2009, Cty Đầu tư bất động sản Việt Nam (Vinaland), trụ sở tại quận 7, bắt đầu phát hành chứng chỉ tiết kiệm nhà ở, với mệnh giá 5 triệu đồng.

Lập tức, thông tin này đã gây xôn xao dư luận về tính khả thi và hợp pháp của việc huy động vốn trên. Cơ quan quản lý cũng tuyên bố sẽ kiểm tra và xử lý hành vi “xé rào” này.

5 triệu/tháng sẽ mua được nhà?

Ngày 2/1/2008, ông Hồ Đắc Hưng, Tổng Giám đốc Vinaland, ký văn bản ban hành quy chế quỹ tiết kiệm nhà ở. Quy chế này đưa ra mô hình huy động vốn mới bằng cách phát hành “Chứng chỉ tiết kiệm nhà ở” để thực hiện hai dự án với tổng số 600 căn hộ chung cư sẽ xây dựng tại quận 7.

Vinaland Tower mới chỉ là phối cảnh nhưng đã phát hành chứng chỉ quỹ huy động vốn

Theo quy chế này, thì cán bộ, nhân viên Vinaland và cả những người có nhu cầu sẽ tiết kiệm một số tiền để mua chứng chỉ. Với mệnh giá năm triệu đồng/chứng chỉ và thời gian đóng kéo dài 60 tháng, mỗi người sẽ đóng cho Vinaland khoảng 300 triệu đồng. Số tiền tiết kiệm này được tính là chi phí cho quyền sử dụng đất và các chi phí khác như chi phí san lấp, giải phóng mặt bằng, thiết kế, lập dự án, xin cấp phép. Mỗi chứng chỉ tiết kiệm sẽ được chuyển đổi thành quyền mua 1m2 sàn căn hộ với đơn giá gốc trong tương lai.

Chiều 16/2/2009, ông Trần Minh Hoàng, Chủ tịch HĐQT Vinaland, cho biết đến thời điểm này, Công ty đã phát hành 100 chứng chỉ đầu tiên, chủ yếu dành cho cán bộ công nhân viên cty và một số khách hàng thân thiết. Về lý do để phát hành chứng chỉ quỹ, ông Hoàng cho biết: Công ty kế thừa ý tưởng của các tổ chức khác trong việc phát triển nhà giá rẻ như: đề án của Bộ Xây dựng đang trình Chính phủ về việc xây dựng quỹ tiết kiệm nhà ở cho cán bộ, công chức bằng cách sẽ trích quỹ lương từ 5% đến 10% hàng tháng; hoặc chương trình nhà cho người thu nhập thấp của Liên hiệp HTX Việt Nam; theo đó, người tham gia mỗi tháng sẽ trích một khoản tiền từ 100 ngàn đồng đến 300 ngàn đồng gửi vào ngân hàng. Số tiền tích lũy sau đó sẽ được quy đổi ra điểm số để xác định thứ tư ưu tiên, ai nhiều điểm sẽ được mua nhà trước.

Liệu có phạm luật?

Khi được hỏi về tính pháp lý của 2 dự án căn hộ mà công ty đã đưa ra làm sản phẩm cho chứng chỉ quỹ, ông Hoàng đã cung cấp cho chúng tôi 2 văn bản của UBND quận 7 với nội dung có ý kiến “để Vinaland tiếp tục thực hiện các thủ tục đầu tư theo quy định”. Còn trả lời về tính khả thi của chứng chỉ quỹ tiết kiệm nhà ở, ông Hoàng cho biết: Vào thời điểm cty bán nhà, nếu người sở hữu chứng chỉ không muốn mua thì Vinaland sẽ trả lại tiền gốc cộng 100% lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước ấn định. Còn nếu đến năm 2014 mà Vinaland không triển khai 2 dự án này, thì công ty này phải trả lại toàn bộ tiền gốc cộng 200% lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước ban hành.

Ngày 17/2, ông Hồ Hữu Hạnh, Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước tại TP.HCM đã khẳng định sẽ kiểm tra và xử lý nghiêm hành vi xé rào sai luật này

Luật sư Nguyễn Văn Quynh, Đoàn luật sư Hà Nội cho rằng: Theo quy định của pháp luật, Ngân hàng nhà nước là cơ quan cấp phép cho hoạt động huy động vốn đối với các tổ chức tín dụng. Doanh nghiệp tự ý huy động vốn là vi phạm pháp luật.

Công ty cổ phần theo quy định pháp luật chỉ được phép thông qua Đại hội cổ đông để huy động vốn bằng hình thức phát hành cổ phiếu, trái phiếu trên sàn chứng khoán. Xét về hình thức và bản chất, chứng chỉ tiết kiệm có lãi suất này được coi là giấy tờ có giá. Theo quy định của pháp luật, Vinaland không phải là tổ chức tín dụng, không được sự cho phép của Ngân Hàng Nhà Nước thì không được phát hành chứng chỉ tiết kiệm theo hình thức trên. Nếu muốn huy động vốn bằng hình thức vay thì phải lập hợp đồng vay theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Những người tham gia giao dịch cho vay này cần phải cân nhắc kỹ, bởi về mặt pháp lý còn nhiều vấn đề chưa rõ ràng khi giao dịch này mới chỉ có quyết định đầu tư, tài sản chuyển đổi (căn hộ chung cư của 2 dự án) chưa hình thành, nên về nguyên tắc khi phát sinh tranh chấp, giao dịch trên có thể bị tuyên bố vô hiệu.

Ngọc Tấn