Ra mắt Toàn tập của "thi sĩ Trường Sơn" Phạm Tiến Duật

(TT&VH) - Sáng qua (5/5) tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam đã có buổi công bố tác phẩm Toàn tập Phạm Tiến Duật (NXB Hội Nhà văn ấn hành) như một hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 50 năm đường Trường Sơn (19/5/1959 - 2009).

Nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn VN trao tặng sách cho thân nhân
nhà thơ Phạm Tiến Duật

Toàn tập Phạm Tiến Duật thực sự là một cuốn sách dày dặn nhất từ trước tới nay về Phạm Tiến Duật. Và vì thế, tính đến nay, cũng là cuốn sách sưu tầm được một cách đầy đủ nhất những tác phẩm của “thi sĩ Trường Sơn” Phạm Tiến Duật. Nhóm thực hiện đã được Hội Nhà văn Việt Nam và gia đình nhà thơ Phạm Tiến Duật “giao nhiệm vụ” làm Toàn tập Phạm Tiến Duật từ đầu năm 2009, gồm 4 người, nhà thơ Đỗ Trung Lai (chủ biên), TS Nguyễn Văn Long (ĐH Sư phạm HN), TS Lưu Khánh Thơ (Viện Văn học), nhà văn Phạm Sông Hồng (NXB Hội Nhà văn).

Toàn tập Phạm Tiến Duật

Toàn tập Phạm Tiến Duật dày 1.132 trang (khổ 16x24), gồm 2 phần chính: Phạm Tiến Duật viết và Viết về Phạm Tiến Duật. Phần 1 tất nhiên là quan trọng nhất, và vì thế nó chiếm tới 756 trang, qua đó, độc giả có thể gặp một thi sĩ Phạm Tiến Duật của những bài thơ của một thời “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây” trong tập thơ Vầng trăng và quầng lửa (NXB Văn học, 1970), hay những bài: Đèn trăng, Mưa núi, Cái chao đèn, Nghe em hát trong rừng... trong Thơ một chặng đường (NXB Quân đội Nhân dân, 1970)... Đặc biệt, nhiều bài thơ chưa hề xuất hiện trong các tập thơ của Phạm Tiến Duật cũng có mặt trong cuốn sách này, như Vòng trắng viết từ tháng 8/1975, Với Khánh Ly (5/1975), hay những bài thơ được cho là cuối cùng của ông như: Áo dài thắt vạt, Màu đào, Họa sĩ viết trong năm 2007.

Bên cạnh những “Thơ ngắn” đã làm nên tên tuổi Phạm Tiến Duật mà nhiều người đã biết, theo nhà thơ Đỗ Trung Lai - người chủ biên Toàn tập Phạm Tiến Duật - còn có một Phạm Tiến Duật của những bài “Thơ dài và trường ca”. Và do đó, trong cuốn sách này có thể gặp bài thơ dài Những vùng rừng không dân, được Phạm Tiến Duật khởi viết từ 17/5/1971 và đến nay đã mãi mãi trở thành bài thơ viết dở. Độc giả cũng có thể gặp lại trường ca Tiếng bom và tiếng chuông chùa.

Nhà thơ Phạm Tiến Duật

Đặc biệt, Phạm Tiến Duật còn viết chung với nhà thơ Võ Thanh An truyện thơ cho thiếu nhi với tựa đề Chú thỏ bay vào hội (từng được NXB Kim Đồng in năm 1983). Theo nhà thơ Đỗ Trung Lai, rất khó để xác định trong số 16 bài thơ này đâu là bài của Phạm Tiến Duật viết, vì ngay cả khi biên soạn cuốn sách này người làm sách đã hỏi nhà thơ Võ Thanh An, thì ông cũng không nhớ được đâu là bài thơ của mình. Do đó, với Chú thỏ bay vào hội, không thể dùng khái niệm “in chung” mà buộc phải dùng từ “viết chung”. Ngoài ra, trong Toàn tập Phạm Tiến Duật không thể thiếu những trang văn xuôi của Phạm Tiến Duật. Đó là tác phẩm Câu chuyện quanh nồi cao voi (truyện thiếu nhi, in năm 1972); Vừa làm vừa nghĩ (tạp văn - tiểu luận, 2003), và rất nhiều bài viết khác, mới chỉ công bố trên báo.