Nội chiến trong nhà hát Bolshoi

21/01/2013 13:05 GMT+7 | Văn hoá

(Thethaovanhoa.vn) - Nhắc tới nhà hát Bolshoi, người ta thường chỉ biết rằng đây là một trong những nhà hát ballet lâu đời nhất và nổi tiếng nhất thế giới. Ít ai biết rằng Bolshoi còn là một điểm nóng của các xung đột ngầm vẫn xảy ra sau cánh gà.

Vụ tấn công tàn bạo diễn ra trong tuần trước nhằm vào Sergei Filin, giám đốc nghệ thuật của Bolshoi, đã lần đầu đưa các vấn đề đấu đá nội bộ và sự tha hóa bên trong đoàn ba lê danh giá nằm ở trung tâm của đời sống văn hóa Nga, lên trước sân khấu toàn cầu.

Vụ tấn công kinh hoàng

Báo chí Nga cho biết Filin, 42 tuổi, đang về nhà sau một bữa tiệc ở Moskva trong đêm 17/1, khi một kẻ đeo mặt nạ bước ra từ trong bóng tối và gọi tên anh, trước khi tạt axít vào mặt anh.

Ý nghĩ đầu tiên của Filin là anh có thể bị ám sát. Nằm tại giường bệnh, với gương mặt đầy băng trắng xóa, Filin vẫn chưa hết nỗi kinh hoàng: "Tôi thấy tay của hắn ta vung lên và nghĩ rằng hắn ta sẽ bắn tôi".

Đã có một cuộc nội chiến đang diễn ra ngấm ngầm ở nhà hát Bolshoi

Filin không chết, nhưng hậu quả của vụ tấn công thật tàn khốc. Anh bị bỏng độ ba - rất nặng, tại vùng mặt, cổ và giờ có nguy cơ bị mất thị lực do axít bay thẳng vào đôi mắt đang mở to của anh và gây hại tới con người. Anh đã phải trải qua cuộc phẫu thuật khẩn cấp dài tới 15 giờ đồng hồ và sẽ ở lại bệnh viện tại Moskva trong khoảng một tuần, sau đó anh sẽ được đưa tới Trung tâm điều trị bỏng quân đội ở Brussels, Bỉ, để phẫu thuật thêm.

Vợ anh, nữ nghệ sĩ ba lê Bolshoi Maria Prorvich, đã thổ lộ với báo chí rằng chị lo sợ cho sinh mạng của chồng và cả của các con. Với Filin, anh tin rằng vụ tấn công có liên quan tới công việc của mình. "Có kẻ nào đó không thích việc tôi dẫn dắt thành công nhà hát Bolshoi" - anh nói.

Giả thuyết của anh được gần như mọi người ở Moskva chia sẻ. Ngay sau vụ tấn công, các quan chức Bolshoi và những nhân vật ballet hàng đầu nói rằng vụ tấn công khả năng đã tới từ trong cộng đồng múa ballet.

Trong khi tính chất tàn bạo của vụ tấn công có thể gây sốc với Moskva, các bạn bè và đồng nghiệp của Filin lại có vẻ không hoàn toàn ngạc nhiên. Họ đã nói về một chiến dịch hăm dọa kéo dài hàng tháng trời nhằm vào Filin, trong đó vị giám đốc nghệ thuật này đã nhận được nhiều cú điện thoại đe dọa lấy mạng và lốp xe của anh cũng thường xuyên bị chọc thủng. Đầu tháng này, thư điện tử và tài khoản điện thoại của anh cũng bị người ta đột nhập.

Nguyên nhân tranh giành vai diễn?

Anatoly Iksanov, tổng giám đốc nhà hát Bolshoi, người tiếp xúc với Filin không lâu trước khi vụ tấn công xảy ra, đã tuyên bố: "Tôi tin chắc 100% rằng chuyện này có liên quan tới công việc của anh ấy. Mục tiêu của vụ tấn công là để làm suy yếu bộ máy quản lý của nhà hát. Anh ấy cũng từng nói với tôi rằng anh ấy cảm thấy như mình đang ở tiền tuyến".

Filin với phần đầu quấn băng trắng xóa sau vụ tấn công kinh hoàng

Hôm 19/1, trước khi tới thăm Filin ở bệnh viện, Iksanov lại cho tờ Sunday Telegraph biết rằng có nhiều lý do để các diễn viên múa ballet bực tức với bộ máy lãnh đạo, từ việc thất vọng do các quyết định liên quan tới chọn diễn viên múa, cho tới những tranh cãi chuyên môn về đường hướng phát triển của nhà hát và đó có thể là động lực để Filin bị tấn công. "Sergei là người rất nguyên tắc. Anh ấy có quan điểm và anh ấy bảo vệ quan điểm của mình. Anh ấy sẽ không chọn một nghệ sĩ ba lê nào đó nếu nghi ngờ rằng người này chưa phù hợp với một vị trí nào đó trên sân khấu" – ông nói.

Filin, một cựu nghệ sĩ ballet ngôi sao, đã tốt nghiệp một trường múa hồi năm 1988 và vươn lên trong hàng ngũ của Bolshoi. Năm 2009, anh có thời gian ngắn rời khỏi Bolshoi tới làm việc tại Nhà hát ba lê Stanislavsky ở Moskva, nhưng trở về vào năm 2011 với tư cách giám đốc nghệ thuật.

Anh đã được xem là cây cầu kết nối giữa thế hệ mới và cũ ở Bolshoi, một vị giám đốc nghệ thuật sẵn lòng tạo nên sự cân bằng giữa phe thủ cựu và phe cách tân, tạo ra cả các tác phẩm mang phong cách cổ điển của Grigorovich lẫn các tác phẩm mới.

Katerina Novikova, một phát ngôn viên của Bolshoi, đã kể lại bầu không khí đe dọa đáng sợ nhằm vào Filin và những người tiền nhiệm tại đoàn ba lê, nơi 200 nghệ sĩ tranh giành nhau kịch liệt các vai diễn. "Sergei thường xuyên bị đe dọa sau khi đảm nhận vị trí mới và trước anh, nhiều người tiền nhiệm cũng bị đe dọa như vậy" - Novikova nói - "Nhưng chúng tôi không bao giờ nghĩ rằng cuộc chiến tranh các vai diễn, chứ không phải là tranh đất cát hay dầu lửa, lại có thể chạm tới mức độ phạm tội hình sự như thế này. Chúng tôi luôn muốn tin rằng những con người có quan hệ với nhà hát này phải có một chuẩn mực đạo đức tối thiểu.

Vụ tấn công tàn ác này chắc chắn do một người biết anh ấy gây ra. Họ muốn gây hại tới gương mặt của anh ấy, bởi chẳng có nghi ngờ gì về việc anh là một trong những nghệ sĩ ba lê điển trai nhất trong thế hệ của anh ấy. Và họ còn muốn tước đi đôi mắt của anh ấy, vì không còn thị lực, anh ấy sẽ không bao giờ chỉ đạo một vở ba lê được nữa".

Những cuộc đấu đá nội bộ

Theo Telegraph, nhà hát Bolshoi đã có các cuộc đấu đá nội bộ kéo dài tới hàng thập kỷ. Trong vòng 30 năm, nhà hát đã nằm dưới vòng cương tỏa của Yuri Grigorovich, một con người cứng rắn và các nghệ sĩ luôn phải lo sợ việc sẽ bị ông đuổi việc bất kỳ lúc nào.

Grigorovich bị "phế truất" vào năm 1995, do từ chối cập nhật các tiết mục truyền thống của nhà hát Bolshoi sau khi Liên Xô sụp đổ. Nhưng năm 2008, ông đã trở lại để giám sát hoạt động biểu diễn một số tác phẩm kinh điển của ông. Dù ở tuổi 86, người đàn ông này vẫn có vai trò như một vị thánh ở nhà hát.

Alexei Ratmansky, cựu giám đốc nghệ thuật của Bolshoi và từng được ca ngợi vì đã nỗ lực hiện đại hóa nhà hát từ năm 2004 - 2008 trước khi bỏ cuộc vì các đấu đá nội bộ và bởi sự phản đối tới từ các thế lực thủ cựu trong nhà hát, đã có phản ứng ngán ngẩm trước vụ việc của Filin.

Tuần trước, ông viết trên trang Facebook của mình rằng: "Những gì xảy ra với Sergei Filin không phải là tai nạn. Nhà hát Bolshoi có nhiều căn bệnh trầm kha. Đó là "hầm phân" đáng kinh tởm... hình thành từ việc thiếu các giá trị đạo đức ở Nhà hát".

Tường Linh (Theo Telegraph)
Thể thao & Văn hóa

Dò tìm thủ phạm

Ngay khi Filin mới cầm quyền, đã có bê bối xuất hiện. Gennady Yanin, người khi đó là phó giám đốc Bolshoi, đã rời khỏi nhà hát chỉ một tuần sau khi Filin được bổ nhiệm vào vị trí mới, khi các bức ảnh của ông đang ở trên giường cùng một số người đàn ông khác bị phát tán lên trên Internet. Có tin các bức ảnh đã bị một đối thủ của Yanin và trung thành với Yuri Grigorovich tung lên mạng.

Sergei Filin cùng bạn diễn trên sân khấu Bolshoi thời kỳ anh còn là một ngôi sao sáng

Không lâu sau đó, hai nghệ sĩ ballet ngôi sao là Ivan Vasiliev và Natalia Osipova đã rời khỏi Bolshoi để tới Nhà hát Mikhailovsky nhỏ hơn ở St Petersburg. Kể từ khi Filin lên làm lãnh đạo tới nay, căng thẳng đã tiếp tục tăng cao, gồm các vụ đụng độ giữa anh với Nikolai Tsiskaridze, vũ công chính nổi tiếng khoa trương và đã hai lần thua trong cuộc đua chạy vào vị trí lãnh đạo Nhà hát.

Tsiskaridze nổi tiếng vì trung thành với Grigorovich. Người đàn ông 39 tuổi này đặt tham vọng điều hành nhà hát và đưa nó trở lại với truyền thống thời Liên Xô. Nhưng Iksanov đã coi anh ta như một kẻ chuyên gây rắc rối, đã "ném bùn" vào Bolshoi do hay xuất hiện trên báo để chỉ trích bộ máy lãnh đạo hiện nay của nhà hát.

Tsiskaridze gần đây đã mô tả lại bầu không khí bên trong Bolshoi là "nếu anh không ăn thịt đối thủ, anh sẽ bị ăn thịt". Sự bất mãn của anh ta thậm chí đã chạm tới tận điện Kremlin và một nhóm ủng hộ anh ta đã gửi thư kiến nghị lên Tổng thống trong năm ngoái, kêu gọi sa thải Filin và bổ nhiệm Tsiskaridze vào ghế lãnh đạo nhà hát.

Jann Parry, một nhà biên đạo múa đã nói rằng khả năng động cơ gây ra vụ tấn công nằm trong nhóm những người ủng hộ Grigorivich và Mr Tsiskaridze. Bà chỉ ra rằng "Grigorovich giống như lãnh chúa có quyền kiểm soát mọi thứ và dù ở tuổi 86, ông vẫn có nhiều người ủng hộ trong nhà hát, gồm Tsiskaridze". "Tsiskaridze là nhân vật tham vọng và ở tuổi 39, anh này cũng đã ở điểm kết thúc sự nghiệp. Anh ta có nhiều fan cuồng, những kẻ sẵn sàng làm mọi thứ để loại Filin. Rất có thể toàn bộ chuyện này nằm ngoài tầm kiểm soát của anh ta và có thể một fan cuồng độc ác nào đó đã tự gây ra vụ tấn công để bênh vực anh ta" - bà nói.

Bản thân Tsiskaridze đã lên tiếng bác bỏ việc có liên quan tới vụ tấn công vào Filin. Anh ta cho rằng giám đốc nghệ thuật Bolshoi có thể đã dính líu vào một thương vụ làm ăn hoặc bị ghen tuông về mặt tình ái. "Tôi chẳng có gì liên can cả" - anh ta nói.


Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm