Khuẩn E.coli tiếp tục tác quái ở châu Âu

(TT&VH) - Toàn thể Liên minh châu Âu (EU) hiện đang đau đầu tìm hướng giải quyết đợt bùng phát dịch nhiễm khuẩn E.coli mới ở Đức, sau khi có tin rằng dịch bệnh đã cướp đi sinh mạng của những nạn nhân đầu tiên nằm ngoài biên giới nước này và con số người tử vong được dự báo sẽ còn tăng cao trong thời gian tới.

Ngày 31/5, đã có thêm hai người nữa thiệt mạng vì nhiễm khuẩn E.coli độc hại, nâng tổng số nạn nhân thiệt mạng kể từ giữa tháng 5 này lên con số 16 người. Đáng chú ý là trong số đó lần đầu tiên có một nạn nhân sống ở ngoài nước Đức.

Một trong những vụ bùng dịch lớn nhất thế giới

Giới chức bệnh viện ở Boras, Thụy Điển, đã thông báo cái chết của một phụ nữ khoảng 50 tuổi vì nhiễm khuẩn E.coli. Nạn nhân này phải nhập viện hôm 29/5, sau một chuyến đi tới Đức. Cùng ngày ở Paderborn, Đức, hội đồng địa phương cũng xác nhận một phụ nữ 87 tuổi đã thiệt mạng.

Dưa chuột được mổ xẻ trong phòng thí nghiệm để tìm kiếm dấu vết nguồn bệnh

Theo Susanne Glasmacher, phát ngôn viên Viện nghiên cứu Robert Koch, cơ quan nghiên cứu bệnh dịch quốc gia của Đức, khoảng 1.150 người ở nước này đã phải nằm viện vì tác động xấu do vi khuẩn Enterohaemorrhagic E.coli (EHEC) gây ra. Trong số đó có 373 người mắc hội chứng urê huyết - tán huyết (HUS), một dạng biến chứng từ hiện tượng nhiễm trùng do vi khuẩn trên gây ra.

Ngoài Đức, cả trăm người khác ở nhiều nước châu Âu cũng được phát hiện đã nhiễm khuẩn EHEC. Hôm 31/5, một bệnh viện ở phía Bắc Tây Ban Nha nói rằng một người đàn ông 40 tuổi gần đây mới trở về từ Đức đã phải nhập viện chăm sóc đặc biệt. Bệnh nhân này đã nằm viện từ ngày 20/5 vì nhiễm khuẩn EHEC và giờ đang được theo dõi trong phòng chăm sóc đặc biệt do tình trạng bệnh lý của ông này ngày càng xấu đi.

Trước đó Thụy Điển thông báo có thể 36 người ở nước này cũng bị nhiễm khuẩn E.coli độc hại do đã du lịch tới miền Bắc Đức, nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ trận bùng dịch. Một lượng nhỏ bệnh nhân khác đang được điều trị ở Anh, Đan Mạch, Pháp, Áo, Thụy Sĩ và Hà Lan. Tất cả đều đã du lịch tới Đức.

Trước quy mô lớn của trận dịch, Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa bệnh tật Châu Âu (ECDPC) có trụ sở ở Stockholm đã đánh giá đây là "một trong những vụ bùng dịch lớn nhất thế giới và số 1 ở Đức".

Nhận diện vi khuẩn độc hại

E.coli, tên đầy đủ Escherichia coli, được dùng để gọi một nhóm vi khuẩn. Nó được nhà vi trùng học người Đức Theodor Escherich phát hiện lần đầu vào năm 1885. E.coli thường được tìm thấy trong phần ruột già của các động vật máu nóng, tuy nhiên đây không phải là môi trường sống duy nhất của nó. E.coli có thể sống trong một khoảng thời gian ngắn ngoài cơ thể động vật máu nóng. Nó sinh trưởng mạnh, có bộ gene đơn giản, dễ dàng biến đổi.

Phần lớn các vi khuẩn E.coli được coi là vô hại, không có ảnh hưởng gì đáng kể đến sức khỏe. Nhưng có một số khuẩn E.coli như O157:H7, O121, O26, O103, O111, O145 và O104:H21 có thể gây bệnh do hoạt động của chúng tiết ra chất độc. Các vi khuẩn này lây nhiễm vào cơ thể qua đường ăn uống chủ yếu do người ta không rửa sạch rau sống hoặc ăn thịt sống. Trong các vi khuẩn độc hại trên, O157:H7 là nổi tiếng nhất vì có khả năng gây ra những biến chứng nguy hiểm như hội chứng HUS, vốn làm suy thận, động kinh, đột quỵ và có thể là cái chết.

Ngành xuất khẩu rau củ Tây Ban Nha đã hứng chịu những thiệt hại nặng nề về kinh tế từ vụ bùng dịch

Loại vi khuẩn này từng gây ra trận bùng dịch E.coli ở Mỹ hồi năm 2006, do người ta ăn rau chân vịt nhiễm khuẩn. Các bệnh nhân là trẻ em, người già hoặc người bị hỏng hệ thống miễn nhiễm thường là những đối tượng tử vong nhiều nhất trong đợt bùng dịch. Trước đó, một trận bùng dịch E.coli nhỏ ở Scotland hồi năm 1996 cũng làm 7 người thiệt mạng.

Trong trận bùng dịch ở Đức, chính quyền nước này đã xác định mẫu vi khuẩn mới là một biến thể rất hiếm của vi khuẩn E.coli tiết độc tố Shiga, còn gọi là STEC.

Khủng hoảng không chỉ trên mặt y tế

Để nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh, hôm 31/5, Viện Vệ sinh Dịch tễ tại Đại học Muenster ở phía Tây nước Đức thông báo họ đã tìm ra một phương thức kiểm tra nhanh xem ai đã nhiễm khuẩn E.coli độc hại. Phương thức này có thể phát hiện bệnh nhân chỉ sau vài giờ, giúp họ được đưa đi điều trị sớm nhằm ngăn chặn biến chứng dẫn đến tử vong.

Như một biện pháp đề phòng, nhiều nước châu Âu như Bỉ và Nga đã cấm rau củ nhập khẩu từ Tây Ban Nha. Nhà chức trách Đức cũng đề nghị người dân không ăn salad trộn và các loại rau sống, nhất là dưa chuột, rau diếp và cà chua. Tuy nhiên Bộ trưởng Nông nghiệp Tây Ban Nha Rosa Aguilar đã lên tiếng bác bỏ các cáo buộc nước này là nguồn gốc phát tán khuẩn E.coli độc hại. "Ngay từ đầu phía Đức đã kết luận dưa chuột Tây Ban Nha là thủ phạm gây ra chuyện này. Chúng tôi phải nói rằng thông tin này không đúng" - bà Aguilar tuyên bố.

Nhưng những lời nói của bà Aguilar cũng không giúp ngành xuất khẩu rau củ của Tây Ban Nha tránh khỏi thiệt hại. "Gần như toàn bộ châu Âu đã ngừng đơn đặt hàng. Tất cả các mặt hàng rau củ đều bị ảnh hưởng như hiệu ứng domino vậy" - Liên hiệp các nhà xuất khẩu rau củ quả Tây Ban Nha (FEPEX) thông báo. Theo tổ chức này, tác động từ vụ bùng dịch đã gây thiệt hại lên tới 200 triệu Euro/tuần. Giới chức Madrid đã đe dọa sẽ đòi bồi thường vì thiệt hại doanh thu nặng nề.

Nhưng không chỉ mình Tây Ban Nha bị ảnh hưởng. Bộ trưởng Nông nghiệp Hà Lan Henk Bleker thông báo nhu cầu tiêu dùng của khách hàng châu Âu với rau củ quả nước này cũng giảm rất mạnh và việc xuất hàng sang Đức, vốn có giá trị hơn 12 triệu Euro/tuần, đã gần như ngừng hoạt động từ cuối tuần trước. "Một vấn đề xảy ra liên quan tới dưa chuột Tây Ban Nha và cả châu Âu rúng động" - Bộ trưởng Nông nghiệp Bỉ Sabine Laruelle nói với báo chí bên lề một cuộc gặp không chính thức giữa đại diện các nước châu Âu ở Debrecen, phía Đông Hungary, để bàn hướng xử lý khủng hoảng.

Hiện RKI vẫn tuyên bố khuẩn E.coli là một mối đe dọa nghiêm trọng và "trận bùng dịch này còn lâu mới kết thúc". "Chúng tôi hy vọng số vụ nhiễm khuẩn mới sẽ giảm xuống" - Oliver Grieve, phát ngôn viên Trung tâm Y tế Đại học Schleswig-Holstein in ở miền Bắc Đức nói - "Nhưng chúng tôi sợ tình hình sẽ chỉ tệ hơn mà thôi".

Tường Linh