Nước Anh mất khả năng không kích từ tàu sân bay

05/12/2010 14:32 GMT+7 | Trong nước

(TT&VH) - Hải quân Hoàng gia Anh vừa có cuộc chia tay với soái hạm HMS Ark Royal, khi nó trở về căn cứ lần cuối cùng hôm 3/12 trước khi bị loại khỏi trang bị. Việc mất đi con tàu sẽ khiến nước Anh thiếu hụt khả năng không kích đối phương bằng tàu sân bay trong vòng ít nhất là một thập kỷ nữa.

Tàu HMS Ark Royal

Khi HMS Ark Royal đi về căn cứ ở cảng Portsmouth vào tuần này, hàng trăm người mang theo bóng bay đã đứng chờ nó. Trước đó, con tàu đã có chuyến đi giã biệt cuối cùng vòng quanh thế giới.

Con tàu mang cái tên lịch sử

Đây là chiếc tàu sân bay duy nhất đang hoạt động của nước Anh. Nhưng nó bị loại khỏi trang bị trong kế hoạch cắt giảm 8% ngân sách chi tiêu quốc phòng, mới được chính phủ liên minh của Thủ tướng David Cameron thông qua nhằm kiểm soát tình trạng thâm hụt ngân sách đã lên mức kỷ lục.

Ngoài chiếc Ark Royal, chính quyền Anh còn loại khỏi trang bị các máy bay chiến đấu Harrier. Báo chí Anh cho biết điều này có nghĩa đảo quốc xứ sương mù sẽ mất khả năng không kích từ tàu sân bay cho tới khi hai con tàu mới thuộc loại Queen Elizabeth lớn hơn, hiện đại hơn đi vào hoạt động.

Sĩ quan chỉ huy Royal Ark, thuyền trưởng Jerry Kyd nói rằng ông rất vinh dự khi được điều khiển con tàu trong những giờ phút cuối cùng. “Chúng tôi đã có cơ hội tuyệt vời được ăn mừng lễ kỷ niệm 25 năm hoạt động của con tàu tuyệt vời này. Chúng tôi cũng được dịp khoe nó với thế giới thêm một lần nữa. Con tàu đã đóng vai trò khá quan trọng trong lịch sử”- Kyd nói. Tuy nhiên ông cũng đánh giá các tàu thuộc loại Queen Elizabeth lớn hơn và hiện đại hơn sẽ cung cấp cho Hải quân Hoàng gia một tương lai tốt hơn.

HMS Ark Royal là con tàu thứ 5 của Hải quân Anh mang cái tên đầy vinh dự này. Con tàu đầu tiên làm từ gỗ và đã tham gia trận hải chiến hồi năm 1588, đánh bại hạm đội Spanish Armada của Tây Ban Nha. Tất cả các tàu Ark Royal về sau đều là tàu sân bay. Trong nhóm có con tàu Ark Royal thứ 3 đã tham gia đánh chìm tàu chiến Bismarck cỡ lớn của Đức quốc xã. Tuy nhiên sau đó nó bị tàu ngầm U-boat đánh chìm. Ark Royal 4 là mục tiêu của một cuốn phim tài liệu mang tên Sailor do đài BBC khởi quay.

Giảm bớt sức mạnh quân sự vì thiếu tiền

Soái hạm HMS Ark Royal thuộc loại tàu sân bay hạng nhẹ Invincible. Nó được đóng ở sông Tyne và hạ thủy vào năm 1981. Cùng các tàu chị em là HMS Invincible và HMS Illustrious, nó đã đi vào phục vụ trong năm 1985.

2 trong 4 chiếc Harrier GR9 cất cánh lần cuối cùng rời khỏi Ark Royal

Ark Royal hơi lớn hơn một chút so với các tàu khác, với chiều dài 210m và lượng giãn nước 22.000 tấn. Nó được trang bị hệ thống đường băng đặc biệt để những chiếc Harrier Jump Jet có thể cất cánh. Tàu cũng có thể chứa nhiều loại trực thăng chiến đấu khác nhau. Năm 1993, Ark Royal được điều tới tham chiến tại cuộc chiến tranh Bosnia. Tháng 5/1999, nó được đưa trở lại Rosyth để nâng cấp hiện đại hóa. Hoạt động nâng cấp gồm việc bổ sung các tên lửa Sea Dart đối hải với tầm bắn 74km. Năm 2001 Ark Royal trở lại hoạt động và đã tới vịnh Ba Tư sau đó 2 năm để tham gia cuộc chiến tranh Iraq.

Tại cuộc chiến này, Ark Royal chỉ mang toàn máy bay trực thăng. Trong thời gian diễn ra các chiến dịch quân sự, hai chiếc trực thăng Westland Sea King thuộc Phi đội Hải quân số 849 đã đâm nhau giữa không trung làm 6 lính Anh và 1 lính Mỹ thiệt mạng. Năm 2004, Ark Royal lại trải qua quá trình hiện đại hóa trước khi được đưa tới Portsmouth.

Tháng 11/ 2006, Ark Royal lần đầu đón những chiếc trực thăng vũ trang WAH-64n Apache của Lục quân Anh, qua đó đã tăng cường khả năng chiến đấu cho con tàu. Tháng 5/2007, con tàu được chọn làm soái hạm của hạm đội Hải quân Anh.

Tuy nhiên đầu tháng 10 năm nay, chính phủ Anh quyết định loại con tàu sớm hơn dự định. Ngày 5/11, Nữ hoàng Anh đã tới thăm con tàu nhân kỷ niệm 25 năm hoạt động. Tiếp đó Ark Royal được đưa tới Loch Long để tháo hết đạn dược trước khi thực hiện chuyến đi giã biệt thế giới. Trong chuyến đi, tàu đã phóng lên 4 chiếc Harrier GR9 trong lần cuối cùng vào ngày 24/11.

10 năm nữa mới có lại tàu sân bay

Theo kế hoạch Ark Royal sẽ chính thức được loại khỏi trang bị vào tháng tới, trong một cuộc diễu binh chia tay ở Portsmouth, quê hương của hạm đội Anh. Sau sự ra đi của Ark Royal, Anh sẽ phải chờ tới năm 2020 mới đón chiếc tàu sân bay mới đầu tiên. Chính phủ Anh dự định sẽ lấp khoảng trống 10 năm bằng cách sử dụng các căn cứ nước ngoài và tàu sân bay cùng máy bay chiến đấu của Pháp, theo một thỏa thuận mới được 2 nước thông qua.

Tuy nhiên giới phân tích vẫn cho rằng sức mạnh của Anh sẽ giảm đi đáng kể và nước này sẽ gặp khó khăn nhất định nếu nảy ra xung đột, chẳng hạn như với Argentina liên quan đến các tranh chấp chủ quyền ở quần đảo Falkland.

Gia Bảo