Quy trình

05/12/2013 09:53 GMT+7

(Thethaovanhoa.vn) - Có lần, N. nghe trẻ con kể với nhau một câu chuyện cười: con hươu cao cổ tả cho con thỏ nghe việc có cái cổ dài là hay ho như thế nào.

Hươu cao cổ bảo: Mày nên biết khi tao ăn một nhánh lá non, uống một ngụm nước suối, nhấm nháp một giọt sương, tất cả đều qua miệng mát rượi, rồi từ từ đi xuống cổ, thấm thía thật lâu cái cảm giác ngon lành mà loài ngắn cổ như thỏ có lẽ chẳng thể biết.

Khoan nói đến câu trả lời của thỏ, cái hành trình một cái lá hay ngọn cỏ từ miệng đi vào dạ dày con hươu, rồi còn đi xa nữa, thì được gọi là quy trình, hiển nhiên thế. Dạo này, liên tiếp nghe mấy chữ quy trình. Toàn là quy trình đúng, xả lũ quy trình đúng, tiêm vắc-xin Quinvaxem quy trình đúng, nhà vệ sinh tiền tỷ ở Hà Nội quy trình đúng, 250 kg ma túy đi qua sân bay trót lọt cũng quy trình đúng, con hươu nuốt cái lá cũng quy trình đúng…

Đã là quy trình đúng, không nhất thiết phải suy nghĩ làm gì cho mệt, một nhánh cỏ mát rượi thư thả đi vào dạ dày, kiểu như thế, rất ngon lành. Ông Trời là một nhà lập trình tuyệt diệu. Nếu ngọn cỏ mắc vào đâu đó thì quy trình hơi vướng víu, thế thôi. Mà quy trình vướng víu với con hươu không giống như với con người. Con hươu chịu trách nhiệm cá nhân về bộ máy tiêu hóa của nó. Còn con người, để thực hiện những quy trình như trên có hẳn một bộ máy chức năng, với nhiều ban ngành đoàn thể có thẩm quyền. Mà vì nhiều (ban ngành đoàn thể) nên quyền, hay trách nhiệm đôi khi không tách bạch, không đồng bộ, vướng quy trình là khó kiểm tra xem vướng ở đâu hay trách nhiệm về cái sự vướng ấy là quy cho ai.

Tất nhiên, cũng phải đặt câu hỏi, là ai có trách nhiệm. Vì có thất thoát, có thương vong, có lãng phí..., toàn chuyện không đùa được, chuyện lớn vô cùng. Đến khi có được câu trả lời, thỉnh thoảng cũng có câu trả lời nếu các cơ quan thanh tra làm đúng việc, thì câu trả lời lại quá chung chung, hoặc muộn. Mà việc quy trình đúng đưa lại kết quả sai nhiều đến mức người có trí nhớ tốt đến mấy ở nước ta giỏi lắm mỗi tuần cũng chỉ nhớ được vài ba vụ đình đám nhất. Ít lâu sau, những vụ sai ấy lại chìm đi, theo cách dân gian quen gọi là để lâu cứt trâu hóa bùn, ngọn cỏ đi qua cái cổ dài của con hươu nếu vướng quy trình có thể văng ra khỏi miệng ngay, không đi đến điểm cuối cùng của quy trình tiêu hóa và bài tiết. Những sự việc con người gọi là đúng quy trình có thể vẫn trót lọt đi đến điểm cuối, được tiêu hóa hết, dù đưa lại kết quả sai. Làm người có lợi hơn hẳn là vậy.

Quay lại chuyện con hươu và con thỏ. Thỏ cổ ngắn sau khi nghe hươu cổ dài nói về quy trình mát và thơm ngon của một lá cỏ non hay ngụm nước suối đi vào dạ dày của nó tuyệt vời thế nào, đã ngây thơ và lễ độ hỏi lại một câu rằng: Anh hươu, thế anh có bao giờ nôn không ạ?

Đấy, cũng có khi ngược quy trình, gọi cách khác là cũng có khi trào ngược thực quản. Nên ăn cũng có khi phải biết nhỡ không tiêu hóa được, phải nôn ra. Đấy là chuyện của con hươu, cổ dài bao nhiêu, cái thứ phải nôn ra cũng tuần tự theo quy trình mà đi lâu bấy nhiêu. Đừng chủ quan là tốt nhất!

Hà Phạm
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần