Lát, vẫn nát

Đi tranh thủ ông ạ, kẻo mấy hôm nữa người ta lại xới tan nát cái đường dạo quanh hồ, muốn đi thư thả cũng chẳng được. Cái bờ hồ này thật ra chẳng được mấy khi được yên lành đâu. Cứ bóc ra lát đi lát lại, đi bộ mà cứ phải ngó trước ngó sau, chỉ sợ vấp chân ngã, thì chẳng còn gì là vui thú - bà hàng nước bảo vậy.

Kỳ cục thế đấy, bao nhiêu tiền đã đổ vào cái vỉa hè thủ đô rồi. Hồi thành phố kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long, một đợt xới tung vỉa hè ra lát lại, đá xanh lát quanh bờ hồ, bao nhiêu người kêu ca vì làm mới mà coi chừng lại xấu đi. Tưởng vì mục đích vững bền mà làm thế, hóa ra một năm sau đấy, bờ hồ lại long lở bong tróc, lại xới lại lát. Lát đi lát lại mãi vẫn chưa ổn, nên hôm rồi, Sở Giao thông vận tải Hà Nội lại mới trình lên UBND TP đề án cải tạo, chỉnh trang hè phố đến năm 2020. Lý do là rất cần thiết, bởi vỉa hè Hà Nội lâu nay rất tệ (làm như cái lâu nay ấy chưa được sửa chữa liên tục năm này qua năm kia cũng với lý do tương tự. Mà làm gì còn lý do nào khác, chẳng lẽ lại bảo… thừa tiền!).

Tình trạng lấn chiếm vỉa hè để kinh doanh buôn bán, tập kết vật liệu xây dựng, xây bục bệ linh tinh và để xe cộ tràn lan khiến cho vỉa hè trở nên lộn xộn. Vỉa hè lộn xộn tức là vỉa hè làm mất mỹ quan đô thị, ảnh hưởng đến trật tự đô thị, ảnh hưởng luôn cả an toàn giao thông. Chưa kể vỉa hè còn đầy những công trình ngầm và nổi hư hỏng, dẫn đến tình trạng phải liên tục đào bới. Đấy, có rất nhiều lý do để lát lại vỉa hè. Mà lát lần này, phải đẹp! Khu vực phố cổ quận Hoàn Kiếm sẽ được bó vỉa và lát hè bằng đá xẻ. 600 tuyến hè phố sẽ được lát đá. Các khu phố cũ và khu vực hồ Hoàn Kiếm, Trung tâm chính trị Ba Đình sẽ được lát hè bằng đá hoặc gạch block, gạch Terrazo. Và để làm được việc này, cần đầu tư chừng 1.800 tỷ đồng.

Kể ra, chẳng có gì sai, vỉa hè Hà Nội thật quá lộn xộn, quá nhanh xuống cấp. Giá như người ta có luôn một cái thống kê xem chỉ ba bốn năm trở lại đây thôi, đã bao nhiêu tỷ đổ ra cho cái vụ lát đi lát lại vỉa hè thủ đô, thì có thể áng chừng được 1.800 tỷ kia sẽ làm thay đổi được bao nhiêu bộ mặt vỉa hè. Và nếu, cộng cả những tiền đã dùng vào lát vỉa hè Hà Nội, thì có khi đủ để lát cho vỉa hè cả miền Bắc.
 Nhưng tiền lát vỉa hè đúng là tiền đã đi thì không trở lại.

Thế nên năm nào cũng lát mà vẫn xấu, vẫn hỏng. Bởi lát cho đẹp bao nhiêu, cũng chẳng thể thay đổi được cuộc sống phải diễn ra hàng ngày trên vỉa hè, với chừng ấy con người sinh sống, không bớt mà chỉ thêm. Những hàng quán không ngừng mở ra và xe cộ không ngừng tăng lên là điều chắc chắn, nó không phụ thuộc vào vỉa hè xấu hay đẹp. Thôi thì, cứ coi đề án của Sở Giao thông vận tải  Hà Nội là duy mỹ và lãng mạn. Ai chẳng muốn được đi bộ trên những vỉa hè đẹp đẽ thơ mộng cơ chứ. Nhưng chắc chẳng thay đổi được bộ mặt đô thị đâu bởi đô thị đâu chỉ là vỉa hè…

Tôi nghĩ đề án này cũng là cái lý tiêu tiền. Bà hàng nước nói.  Muốn thay đổi, có khi phải... đuổi hết dân, may ra! Mà dân, có đuổi, chẳng biết đi đâu, không nhà cửa thì lại ra... vỉa hè.

Nói chung, lát thì vẫn nát!