Lấp ló mùa xuân biên giới

(TT&VH) - Mấy lần lên Hà Giang tôi đều khó gặp T. bạn tôi ở Hội Văn nghệ  tỉnh. Anh nhận công tác tăng cường xuống xã. Đó là xã Sủng Máng trên trục lộ Yên Minh - Mèo Vạc, nơi mà thế đất hiểm yếu nhất. Đường quốc lộ bám trên vách núi cao đến mức có thể khỏa tay chìm trong mây ngàn, tưởng đã chạm tới trời cao.

Anh bảo: "Mình là thằng làm Văn nghệ, xuống làm phong trào, vận động hạ sơn, hướng dẫn làm ăn y như ông cán bộ hội nông dân. Nhưng rồi cũng quen cả”. Bạn tôi bảo có lần rút túi lấy hai trăm năm mươi ngàn cho một ông bạn người Mông thân thiết bảo để mua lấy đôi lợn giống mà nuôi. Tuần sau gặp lại không thấy lợn, hỏi  thì lão bảo tao chưa mua được. Hỏi tiền thì lão chìa ra; “còn hai “trăng” đây”. Lúc ấy lão cười tiếp: tiềng trong túi mà không có riệu uống thì vô lí quá, tao mua riệu mất năng chục rồi”. Cô phó Chủ tịch Hội nháy mắt cười ”Ăn chẳng đủ thì lấy gì nuôi lợn. Cái chính sách cho tiền mua lợn nuôi nghe ra viển vông quá…”

Chuyện miền núi là thế, bao giờ cũng là chuyện cười rồi sau thì buồn nẫu ruột. Đúng là khó chồng lên cái khó.

Nhưng những ngày cuối xuân này, có dịp quay lại Sủng Máng, không gặp T, nhưng tôi thấy nhiều ngôi nhà mới chen vào giữa rừng đá. Ngạc nhiên quá, sao lắm hộ mới tách ra thế, như có xóm mới lập. Hỏi một người dân mới biết không phải hộ mới tách, mà là những hộ tiên phong hạ sơn bằng tiền hỗ trợ của nhà nước, trong đó có cả những căn nhà đại đoàn kết công sức đóng góp của cán bộ và của cả các anh lính đồn biên phòng.

Tôi dừng lại chụp ảnh… một cô người Mông đứng trước ngôi nhà mới miệng cười tươi hoa í ới, chắc là mời lên nhà.

Làm nhà là phần đầu của việc an cư. Chuyện tiền lợn thành rượu là chuyện của ngày hôm qua. Những căn nhà mới này cho thấy bà con đã dần ổn định lo chuyện phát triển, củng cố nơi ăn ở. Xa xa trên các nương đá, những đốm màu đỏ tươi, xanh đậm chuyển động như kiến bò. Nhìn kĩ nhận ra người và bò đang len trong khe đá, những miếng đất vàng len lỏi giữa rừng đá đại ngàn được mũi cày xới lên để tra hạt ngô hạt đậu. Mùa xuân đang lấp ló từ những hạt mầm…

Đỗ Đức