Hồi ký Paul Doumer - những lời 'có cánh' dành cho người Việt

(Thethaovanhoa.vn) - Cách mà Paul Doumer, nói về người Việt bằng những lời “có cánh” đã khiến nhiều độc giả thú vị trong cuộc tọa đàm về hồi ký của viên cựu toàn quyền Đông Dương này.

• Tọa đàm về Paul Doumer, 'cố nhân' của lịch sử Việt Nam
• Ra mắt hồi ký của toàn quyền Đông Dương Paul Doumer

Nhiều lần trong Xứ Đông Dương, Paul đưa ra những nhận xét tích cực như vậy. Và  trong cuộc tọa đàm tại Hà Nội tối 6/4,một số độc giả đặt câu hỏi: phải chăng khi biên tập, phía làm sách đã chủ động cắt bỏ những nhận xét… không tích cực bằng?

Quang cảnh buổi tọa đàm. Ảnh: Tiến Long

“Tôi khẳng định: tất cả những gì Paul viết đều được tôn trọng tối đa trong bản dịch. Có thể ông hơi quá lời, nhưng cách đánh giá của một chính khách sau này là Tổng thổng Pháp cũng đáng để quan tâm” - ông Nguyễn Cảnh Bình, giám đốc Alpha Books (đơn vị tổ chức bản thảo) trả lời.

Là một nhà thực dân, Paul Doumer tất nhiên hành động vẫn vì quyền lợi của nước Pháp. Nhưng, theo phân tích của ông Bình và các diễn giả, vị toàn quyền này có sự năng động, nhạy bén và sắc sảo của một học giả, một nhà kỹ trị đầy tham vọng biến Đông Dương trở thành một nước Pháp ở Viễn Đông.

Bởi thế, ở một mức độ nhất định, những đóng góp của Paul Doumer về việc tạo dựng hạ tầng giao thông, cảnh quan đô thị, hay đào tạo một lớp trí thức cho VN giai đoạn cuối thế kỷ 19 cũng cần được chúng ta ghi nhận.

Ra mắt vào đầu năm 2016, Xứ Đông Dương nhận được sự chú ý cao của dư luận quanh nội dung, cũng như một số lỗi dịch thuật. Phía Alpha Books đã phải ngừng phát hành cuốn sách để hiệu đính, đồng thời tổ chức thay thế bản sách mới vào tháng 3 vừa qua cho những người từng mua.

Theo quan sát của Thể thao &Văn hóa (TTXVN), trong lần tái bản mới này, các lỗi dịch thuật đã được chỉnh sửa về cơ bản.

Dự kiến, sau Xứ Đông Dương, Alpha Books sẽ lên kế hoạch dịch và xuất bản hồi ký của một cựu toàn quyền Đông Dương khác là Albert Sarraut.

Sơn Tùng
Thể thao & Văn hóa