90% người cận nghèo “bỏ quên” quyền lợi

(TT&VH) - Theo quy định trong Luật Bảo hiểm Y tế (BHYT) thì các hộ cận nghèo được hỗ trợ tối thiểu 50% các mức đóng khi tham gia BHYT. Đây là một sự ưu đãi lớn của Luật dành cho các hộ này, nhưng thực tế cho thấy vẫn còn quá ít số hộ cận nghèo sử dụng cái quyền này. Vì sao vậy?

Ngày Bảo hiểm y tế Việt Nam 1/7 năm nay có chủ đề “Tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ y tế đối với người nghèo, người dân tộc thiểu số và trẻ em dưới 6 tuổi trong khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế”. Tuy nhiên nhìn vào thực tế triển khai chính sách bảo hiểm y tế (BHYT), thì không chỉ có các hộ cận nghèo, cả cả các đối tượng thuộc diện trên cũng chưa thực sự tiếp cận được với các ưu đãi trong Luật.

Mới trên 10% người cận nghèo có BHYT

Theo các mức đóng quy định trong Luật BHYT thì đối tượng người nghèo, người có công, người cao tuổi đã được Nhà nước bảo đảm; hộ cận nghèo được hỗ trợ tối thiểu 50%.

Thống kê từ BHXH cho thấy, năm 2010 mới có 692 nghìn người trong số 6 triệu người thuộc hộ cận nghèo tham gia BHYT, chỉ chiếm 11,5%. Số còn lại vẫn chưa được tiếp cận các dịch vụ từ BHYT.

Bà Tống Thị Song Hương - Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế, cho rằng, nguyên nhân là do nhiều địa phương không lập danh sách hộ cận nghèo mà chỉ tập trung bình xét và lập danh sách hộ nghèo.

Hơn nữa, nhóm đối tượng cận nghèo đa số là người có thu nhập thấp nên ít có khả năng tham gia BHYT dù chỉ phải đóng 50%. Bởi khi được hỗ trợ 50% thì mỗi người vẫn phải chi 270.000 đồng/thẻ/năm, nhân lên với khoảng 3-4 thành viên trong gia đình thì khoản tiền này không hề nhỏ đối với mỗi hộ cận nghèo.

Thậm chí tại một số địa phương ở Đồng bằng sông Cửu Long, ngân sách Nhà nước và các dự án phát triển y tế đã hỗ trợ người cận nghèo tham gia BHYT lên đến 80- 90% nhưng vẫn chỉ có khoảng 10% người cận nghèo mua thẻ BHYT!

Đây thực sự là một thách thức đối với lộ trình tiến tới thực hiện BHYT toàn dân vào năm 2014.

2 triệu trẻ em dưới 6 tuổi chưa có thẻ BHYT

Bà Tống Thị Song Hương: “Vẫn còn 2 triệu trẻ em dưới 6 tuổi chưa được cấp thẻ BHYT”

Ông Phạm Lương Sơn - Trưởng ban thực hiện chính sách BHYT, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam lí giải: “Do UBND các xã, phường chậm lập danh sách trẻ dưới 6 tuổi. Nhiều xã, phường cứ 2-3 tháng mới lập danh sách các cháu mới sinh một lần để gửi sang phòng LĐ,TB&XH quận, huyện, từ đó mới chuyển sang cơ quan BHXH để in thẻ. Thẻ in xong lại được chuyển về phòng LĐ,TB&XH rồi mới chuyển về xã, phường. Một vòng với nhiều khâu, nhiều cơ quan như vậy nên mỗi cơ quan chậm một tí, sẽ làm chậm cả quy trình”.

Những em dưới 6 tuổi nhưng thuộc nhóm trẻ em di cư theo gia đình, nhóm trẻ lang thang hoặc không có nơi cư trú ổn định... cũng rất khó khăn trong việc cấp thẻ BHYT.

Tuy nhiên, theo ông Sơn, chưa có thẻ BHYT không có nghĩa là trẻ dưới 6 tuổi bị thiệt thòi về quyền lợi. Gia đình chỉ cần mang giấy khai sinh, chứng sinh đến các cơ sở khám chữa bệnh thì trẻ vẫn được hưởng mọi quyền lợi như có thẻ BHYT.

Tuy nhiên, để hạn chế khó khăn cho nhóm trẻ dưới 6 tuổi khi đi khám chữa bệnh, các cơ quan chức năng nên quy định cụ thể quy trình, thời gian phải cấp thẻ BHYT cho đối tượng này, tránh tình trạng qua một vòng, khi thẻ BHYT đến tay gia đình thì trẻ đã được vài tuổi!

Thanh Xuân