Nhạc sĩ Nguyễn Cường: Tôi sẽ xuất hiện với dung nhan mới

- Bài "đinh" của tôi chính là đưa ca sĩ hát thành công ca khúc ấy. NSƯT Y Moan - Xôn xao cao Nguyên Đăklăk, Đến với cao nguyên; NSƯT Thanh Lam - Ly cà phê Ban Mê, H'zen lên rẫy; đệ tử Vương Dung đem tới Trái cam mặt trời; “Thị Màu” Ngọc Khuê sẽ Độc thoại Thị Màu, Để em mơ và cùng Tự Long song ca Theo em lên chùa; Lưu Hương Giang - Cho tình yêu bay lên bồng bềnh…

Không in hết tên bài lên tờ gấp, vì YMoan là "núi lửa". "Đô" của YMoan cỡ 20 bài một mạch. Tôi, YMoan sẽ cùng hát Cao nguyên để thương. Khán giả hào hứng, Moan bốc lên làm một lèo 5 bài, tự chơi guitare khỏi cần ban nhạc. Không ai "ghìm" và không muốn ghìm.

* Siu Black thiếu vắng trong đêm nhạc là một điều đáng tiếc. Vì sao, thưa ông?

- Cô em đã gọi điện thoại tiếc lắm. Siu Black diễn ở Mỹ, 28/7 mới về, chương trình không chờ được. Với hai em Y Moan (Êđê) và Siu Black (Bahnar), nếu đang ở Việt Nam, không bao giờ họ từ chối khi anh Cường gọi.

Vắng Siu Black, Y Moan sẽ hát Em muốn sống bên anh trọn đời.

Không muốn "cướp nghề" ca sĩ

* Ông chưa bao giờ giấu tuổi thật, và còn một bí mật mà ông muốn chia sẻ với TT&VH?

- Tôi là con cả, dưới còn 1 em trai, 3 em gái, tuổi thơ sống tại số 9 Phan Chu Trinh. Tôi sinh ngày 1/12/1943 tại nhà hộ sinh 73 Thợ Nhuộm, do bác sĩ Trần Duy Hưng (cố Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội) đỡ, niềm tự hào hiếm có. Năm tôi 16, nhà chuyển về 94 Hàng Bạc. Dương Trung Quốc ở 54 Hàng Đường, kém tôi 4 tuổi, nhưng chơi như bạn. Quốc lấy Thu Hằng, em thứ ba của tôi. Em rể là người sành nghệ thưởng thức, thích nhạc anh vợ nhưng ít khen ra ngoài. Anh em người Hà Nội cũ chúng tôi hay kín đáo.

* Chàng trai Hàng Bạc gắn bó cuộc đời với Tây Nguyên sâu sắc thế, Hà Nội bị "quên" sao?

- Tôi đến Tây Nguyên lần đầu tháng 5/1981, thập niên 80 ở Buôn Ma Thuột, thập niên 90 ở Pleiku, từ 2000 đến nay hay vào Kon Tum - đó là lựa chọn có ý thức để hiểu sâu, kỹ, thấm. Tôi có thể nghe, trò chuyện với bà con, từng theo Y Moan "tán gái" lúc trẻ. Tôi biết ơn vùng đất kỳ vĩ ấy, văn hóa cồng chiêng, những trường ca, khan, nhà rông, cảnh sắc…, tất cả tạo nên chất liệu ngôn ngữ âm nhạc cho tôi.

"Không dám nhìn vào đôi mắt ấy, đôi mắt Pleiku biển hồ đầy. Khó kìm được "sa ngã" trước những đôi mắt đen huyền hoặc của các thiếu nữ có vẻ đẹp hoang dã trong lành, hiền hậu mãnh liệt. Đôi mắt Pleiku, tôi ôm đàn xuất thần, sáng tác tại chỗ năm 1992.

* "Gái trai quê tôi da nâu mắt sáng, vóc dáng hiền hoà / Những đứa con Trường Sơn, trung kiên như Trường Sơn, như tiếng trống già làng/ Tôi, sinh ra từ nơi đây. Cha tôi cũng sinh ra từ nơi đây" - ca từ khoáng hoạt đầy tình yêu càng đẩy cảm xúc lên cao trào khi điệp khúc chỉ có "Ơi M' Drak!", ca khúc đỉnh cao của giọng hát Y Moan. Ông yêu M'ĐRak từ...

- Từ khi chưa đến. Khi viết (1984), tôi chưa hề đến M'Drak, một huyện của Đăklăk, không biết Y Moan quê ở đây. Sau khi Moan hát thành công, tôi mới biết, và 7 năm sau khi Huyện ủy M'Đrak mời dự lễ đón nhận bài hát, tôi đến lần đầu.

Tôi hình dung về đại ngàn kỳ vĩ, những thảo nguyên bao la, gửi vào đó tình yêu thiên nhiên, yêu cội nguồn. Với mỗi người, quê mình luôn đẹp nhất. Nhiều khán giả nói, họ cảm ơn tôi vì khiến họ yêu Tây Nguyên, còn kiều bào thì tâm sự: nghe bài hát mà yêu M'Drak, yêu thêm đất nước mình.

* Ông còn có tài chơi cello, khi nào sẽ thể hiện?

- Tốt nghiệp xuất sắc hệ trung cấp cello đấy, nhưng tài hơn là hát. Tôi là nhạc sĩ hát hay số 1 Việt Nam, vì không muốn "cướp nghề" ca sĩ, nên không thể hiện thôi (cười).

Sẽ in 108 ca khúc Nguyễn Cường

* Tâm trạng ông bây giờ? Công chúng đã quen hình ảnh Nguyễn Cường quần bò, thắt lưng da, mũ cao bồi Mỹ, còn lần này?

- Rất hưng phấn như đang yêu. Tôi sẽ xuất hiện với dung nhan mới, trang phục khác hẳn (mặc thổ cẩm Ê đê) chưa mặc lần nào, giao lưu với công chúng. Và lần đầu tiên con gái tôi, Hạnh Trang (1991) cùng Đức Anh, Mỹ Hạnh (nhóm OMG) sẽ hát bài của bố trên sân khấu Robusta Daklak, về loại cà phê ngon nhất mà Việt Nam đứng đầu lượng xuất khẩu.

* Dạo này thấy ông toàn đi bộ, nhàn vậy sao?

- Chiều nào tôi cũng đi bộ 2 vòng Bờ Hồ thể dục. Lúc công việc cũng đi bộ, cho sang, cao 1m71 vì chân dài, nên phải "khoe" cặp giò đẹp nhất Hội Nhạc sĩ chứ (cười). Tôi đã cho bạn cái Vespa đi 10 năm và ô tô cổ Volkswagen.

* Dự định tiếp theo của ông?

- Tiếp tục giảng dạy tại ĐHNTQĐ. Năm 2010, tôi sẽ in tập sách nhạc 108 ca khúc Nguyễn Cường và làm đêm khí nhạc. Riêng về Tây Nguyên, tôi đã có cả nghìn nhịp nhạc, khí nhạc phải diễn 3 tiếng, ca khúc 4 đêm mới hết, tất cả đều có hình ảnh mặt trời. "Tây Nguyên", là cao nguyên phía Tây Tổ quốc, tôi không dùng từ này trong bất cứ tác phẩm nào, không phải cứ hát "Tây Nguyên ơi" là gọi được hồn Tây Nguyên. Có lẽ tôi là nghệ sĩ đầu tiên đưa từ "cao nguyên" vào ca khúc.

Hồn của tôi là hồn cao nguyên. Với nơi bí ẩn, thiêng liêng ấy, tôi tin mình nghe được tiếng đại ngàn. Nhiều lúc ở Thủ đô, mà tưởng tượng mình như đại bàng bay, như ngựa phi trên thảo nguyên vô tận. Ngoài giao hưởng 26 phút (3 chương) Đại bàng giọt đắng chờ diễn quy mô, còn có tập thơ viết lối hiện đại và trường ca Atonal chưa công bố.

* Hỏi vui nhé: cận 5 độ, ở tuổi 66, nếu bỏ kính, ông tin mình vẫn phong độ chứ?

- Tôi thích câu: "Sắc đẹp nằm trong mắt kẻ si tình". Dù 66 tuổi, bỏ kính, cũng không thể nhầm lẫn, chai sạn trước cái đẹp. Tôi thấy mình tràn đầy sức sống.