Có một chuyện tình hoa sim khác…

24/01/2009 08:47 GMT+7 | Đọc - Xem

(TT&VH) - Nhắc đến hoa sim là người ta nhớ ngay đến mối tình thời chiến chinh bất hủ trong Màu tím hoa sim của nhà thơ Hữu Loan. Nhưng còn một chuyện tình hoa sim khác, không có chiến chinh hay chết chóc bi thương- mà là một mối tình đầy chất đồng dao, chăn trâu cắt cỏ và kết thúc có hậu khi “anh” và “em” thủa ấy đã thành vợ chồng ngày nay.

Nhớ hồi lên chín lên mười
Chiều chiều hai đứa lên đồi hái sim
Anh ngồi đưa nón cho em
Hàm răng tím ngắt màu sim nhoẻn cười

Đó là bài thơ Sim của nhà thơ Quang Huy. Để đến gần 50 năm sau khi nhắc đến Quang Huy người ta vẫn nhớ đến Sim – một “Quang Huy Sim”
 
Một câu chuyện, hai đồi sim

Vẻn vẹn 10 câu lục bát, chữ nghĩa đơn giản, ý tứ cũng gời gợi nhưng đã trở thành dấu ấn trong sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Quang Huy. Với ông, Sim không phải là bài thơ hay nhất, cầu kỳ và kỹ lưỡng về câu từ, ý tứ, nhưng nó được ở cái tình. Đó là những vần thơ chín mọng tình yêu một thời trai trẻ mà có lẽ chỉ những ai đã từng sống, từng yêu trong cái thời đại ấy mới hiểu hết.

Bà Mai Sương hồi trẻ
Bài thơ được viết vào năm 1960. Hồi đó, khi mới vào Nghệ An, nhà thơ Quang Huy dạy học ở Yên Thành và gặp cô học trò Mai Sương. Cô Mai Sương có chị gái lấy chồng ở huyện Tân Kỳ, cách Yên Thành 30km đường núi. Vậy là, để “lấy lòng người đẹp” cũng là tạo cái cớ đi chơi cùng nhau, nhà thơ Quang Huy tình nguyện đạp xe vượt 30km đường núi ấy chở cô Mai Sương lên thăm chị. Đường đi qua những đồi sim ngút ngàn, với những quả sim vào mùa chín mọng, hai người thường dừng lại hái sim. “Chính từ những đồi sim và những buổi chiều cùng nhau nhởn nha hái sim ấy đã khiến tình yêu của chúng tôi trở nên sâu đậm (mặc dù lúc đó 2 người không còn là “lên chín lên mười” nữa). Chúng tôi yêu nhau đến 14 năm trời mới làm đám cưới. Từng ấy năm, phần nhiều là cách xa nhau nhưng tôi cứ cảm như chính từ kỷ niệm bên đồi sim mà chúng tôi gắn bó với nhau hơn”.

Một điều thú vị là, chỉ trong bốn câu thơ đầu viết về đồi sim với chuyện hái sim nhà thơ Quang Huy đã tái hiện đến “hai đồi sim”. Một đồi sim của tuổi thơ lên chín lên mười nơi ông sinh ra (Hải Dương) và một đồi sim của tình yêu với một người con gái thời tuổi trẻ (Nghệ An).

Thời gian dần trôi… đến khi ta lớn, những đồi sim khác, con người cũng khác. Những đồi sim đã trở thành những đồi sắn xanh, (bấy giờ có phong trào khai hoang người ta phá sim để trồng sắn tăng lương thực cho nông dân). Và anh em gặp nhau trong không gian đã thay đổi, sim được thay bằng sắn. Cảm xúc của anh cũng đã khác. Khác nhiều so với cái hồi lên chín, lên mười. Nếu như em của hơn mười năm trước nhoẻn cười với hàm răng tím ngắt màu sim thì em của bây giờ đã trở thành một thiếu nữ cười mỉm với làn da trắng, nét mi thanh. Nhà thơ Quang Huy hóm hỉnh: “Ăn sắn chưa chắc đã ngon hơn sim, nhưng trước một người con gái, lại rõ ràng là người con gái đẹp thế kia thì ăn gì chả ngon, sắn ấy lại do chính em lùi. Ngon là ngon ở cái tình, đậm từ ánh mắt, thơm từ nụ cười mà thôi…”

Và biệt danh “Quang Huy sim” trong một đời thơ

Vậy là, bài thơ Sim đã ra đời. Đó là 15 phút thăng hoa của kỷ niệm tuổi thơ với xúc cảm tình yêu tuổi trẻ. Bài thơ Sim sau khi hoàn thành và dành tặng “độc giả của riêng mình” (Cô Mai Sương) nhà thơ Quang Huy đã gửi đến các báo. Một tháng sau bài thơ được in ở báo Văn Nghệ cùng các nhà thơ tên tuổi khác như Nguyễn Bính, Ngô Quân Miện, Giang Nam, Ngô Văn Phú… rồi liền những năm ấy bài thơ được tuyển chọn vào rất nhiều những tuyển tập thơ tình yêu. Cái tên Quang Huy lúc bấy giờ gắn liền với bài thơ Sim.
 
Vợ chồng ông bà Quang Huy – Mai Sương

“Bây giờ, chẳng còn những đồi sim nữa. Đồi sim thành đường, thành nhà, thành những vườn cây. Muốn tìm thấy một cây cũng khó. Có lần tôi đi công tác qua những vùng đồi, dừng chân lại tìm được mấy quả sim còi còn chưa kịp mọng, thấy xúc động rưng rưng. Đúng là thơ ca cũng có thời có thế. Nếu không biết về những đồi sim, làm sao biết mà yêu cho được. Như sau này trong một bài thơ viết cho thiếu nhi tôi có viết một câu: “Quả sim béo mọng ngủ ngay vệ đường”… cháu tôi đọc, hỏi ông quả sim là quả gì. Làm sao tôi có thể chỉ cho chúng, khi mà đến chính tôi muốn tìm lại hình ảnh những quả sim cũng khó. Chỉ còn biết “ngắm” sim trong kỷ niệm thôi".
 
 TT&VH xin giới thiệu với bạn đọc bài thơ Sim

Nhớ hồi lên chín lên mười
Chiều chiều hai đứa lên đồi hái sim
Anh ngồi đưa nón cho em
Hàm răng tím ngắt màu sim nhoẻn cười

Xa nhau mười mấy năm rồi
Anh về sim đã thành đồi sắn xanh
Em ngồi nướng sắn cho anh
Hàm răng trắng, nét mi thanh, mỉm cười

Anh ăn củ sắn em lùi
Còn ngon gấp mấy cái hồi ăn sim.

 
Yên Khương

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm