Miễn, giảm, giãn thuế thu nhập cá nhân: Cửa chưa hẳn đã khép!

Tuyên truyền về ngày thuế có hiệu lực trên đường phố Tp.HCM

Luật Thuế thu nhập cá nhân vẫn sẽ được thực hiện từ ngày 1/1/2009, theo đúng quy định. Đây là thông tin chính thức từ phiên họp chiều 27/12 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ủy ban không có quyền sửa luật

Tại phiên họp này, Chính phủ đã báo cáo Ủy ban về các giải pháp cấp bách nhằm ngăn chặn suy giảm, duy trì tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội. Đồng thời, Chính phủ đề nghị Ủy ban xem xét, quyết định việc triển khai Luật Thuế thu nhập cá nhân theo hướng hỗ trợ cho một số đối tượng nộp thuế đang gặp khó khăn - vấn đề đang được dư luận đặc biệt quan tâm trong thời gian qua - với hai phương án.

Phương án 1: Chính phủ đề xuất có thể hoãn thời điểm áp dụng luật từ 6 tháng đến 1 năm. Trong thời gian hoãn thi hành luật vẫn tiếp tục áp dụng Pháp lệnh Thuế thu nhập cá nhân đối với người có thu nhập cao, đồng thời giảm 30% số thuế phải nộp theo pháp lệnh này trong năm 2009.

Phương án 2: Chính phủ đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân năm 2009 đối với thu nhập từ đầu tư vốn, gồm thu nhập từ cổ tức, thu nhập chuyển nhượng chứng khoán, chuyển nhượng vốn góp và tiền lãi cho vay. Đồng thời, giảm 30% thuế thu nhập cá nhân đối với hộ gia đình và cá nhân sản xuất kinh doanh trước đây thuộc diện phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng từ 1/1/2009 chuyển sang nộp thuế thu nhập cá nhân. Thời gian miễn, giảm là 1 năm. Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định và ban hành nghị quyết về nội dung này.

Tuy nhiên, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho rằng cả hai phương án này đều không khả thi, vì Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có thẩm quyền sửa đổi luật do Quốc hội ban hành, nên không thể sửa đổi quy định về hiệu lực thi hành; cũng không có thẩm quyền quyết định việc miễn, giảm thuế.

Hơn nữa, cũng không thể tiếp tục áp dụng Pháp lệnh Thuế thu nhập cá nhân đối với người có thu nhập cao vì pháp lệnh này đã bị bãi bỏ.

Riêng về phương án hai, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng nếu chỉ miễn thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ đầu tư vốn sẽ dẫn đến không bình đẳng đối với người sản xuất kinh doanh trong các lĩnh vực khác. Vì trong bối cảnh hiện nay, không chỉ có riêng các cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực chứng khoán gặp khó khăn.

Do vậy, Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị vẫn triển khai áp dụng Luật Thuế thu nhập cá nhân theo đúng quy định, với thời điểm có hiệu lực thi hành là từ ngày 1/1/2009.

Cửa chưa hẳn đã khép!

Tuy nhiên, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng cho biết, trong trường hợp thực sự cần thiết phải có biện pháp hỗ trợ một số đối tượng, thì trước mắt có thể áp dụng biện pháp giãn thuế trong thời hạn 6 tháng hoặc 1 năm đối với thu nhập từ đầu tư vốn, bao gồm thu nhập từ cổ tức, từ chuyển nhượng chứng khoán, chuyển nhượng góp vốn và tiền lãi cho vay và thu nhập của hộ gia đình và cá nhân sản xuất kinh doanh trước đây thuộc diện phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng từ 1/1/2009 chuyển sang nộp thuế thu nhập cá nhân.

Tiếp đó, căn cứ vào vào tình hình thực tế, trong trường hợp thấy cấp bách phải thực hiện miễn, giảm thuế cho một số đối tượng không quy định trong Luật Thuế thu nhập cá nhân thì Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp gần nhất.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển cũng “hiến kế”: có thể cho giãn nộp thuế trong vòng 6 tháng, đến kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2009) sẽ trình Quốc hội. Nếu Quốc hội đồng ý miễn thì sẽ miễn luôn cho tất cả chứ không chỉ cho một số đối tượng như đề nghị của Chính phủ.

Ý kiến này của ông Hiển được nhiều đại biểu đồng tình. Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề xuất gửi phiếu xin ý kiến các đại biểu Quốc hội hoặc nếu cần thiết thì có thể tổ chức kỳ họp đột xuất.

Khẳng định Ủy ban Thường vụ Quốc hội không đủ thẩm quyền để quyết định vấn đề Chính phủ đề xuất, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên đề nghị các cơ quan liên quan chuẩn bị ba phương án. Bên cạnh hai phương án của Chính phủ (ưu tiên phương án hai) thì có thêm phương án ba, theo đó vẫn áp dụng Luật Thuế thu nhập cá nhân từ 1/1/2009, nhưng giãn nộp 10 tháng cho tất cả các đối tượng nộp thuế. Trong tháng 1/2009 sẽ xin ý kiến Bộ Chính trị, sau đó xin ý kiến Quốc hội.