Bắt vạ

(TT&VH Cuối tuần) - Xưa nay, nói đến chuyện bắt vạ, người ta nghĩ ngay đến Chí Phèo. Ai cho tao làm người lương thiện? Câu gào thét nức nở ấy trẻ con suốt gần nửa thế kỷ nay đều phải học thuộc, học để biết được làm người, lại còn là người lương thiện nữa, dưới chế độ phong kiến thối nát là điều không tưởng…

>> Đọc các bài viết chuyên đề Lối sống đô thị tại đây

N. nghĩ, giờ này Chí Phèo còn sống, thì ngoài chuyện bắt buộc phải làm người lương thiện, như N., Chí Phèo còn phải gánh trách nhiệm làm người gương mẫu về đạo đức nữa. N. từ lâu không còn đi học nên xa lạ với sách giáo khoa trung học phổ thông, nhưng nghe đâu các nhà soạn sách giáo khoa văn học lớp 11, với tấm lòng vằng vặc sáng trong, quyết tâm giữ gìn thuần phong mỹ tục, đã cắt cảnh yêu đương ra khỏi trích đoạn truyện Chí Phèo. Chuyện này cũng gần gần với chuyện bắt Tấm không được dội nước sôi và làm mắm Cám. Khổ, cả đời anh Chí được có một đoạn ngắn ngủi trong vườn chuối cùng Thị Nở là có chút ấm áp tình người, giờ bị các nhà làm sách cắt đi, coi như đời chẳng còn gì vui thú nữa. Phận đã cùng đến thế mà chưa thôi, đúng là không gào lên thì không được. Ai bắt tao thành tấm gương đạo đức? N. hình dung ra tiếng Chí Phèo gào!

Xe lôi vào thành phố. Ảnh: Bạch Dương

Tuy nhiên, N. cho rằng đã bắt Chí Phèo phải yêu đương một cách platonique, nghĩa là ngay ngắn không đụng chạm, với Thị Nở phải thụ thụ bất thân như vậy, thì mọi mặt khác trong công tác giáo dục đạo đức xã hội cho trẻ em cũng phải làm đồng bộ. Nếu sách giáo khoa văn học lớp 11 cắt bớt văn Nam Cao nhằm làm trong sạch môi trường giáo dục, thì sao không cắt luôn toàn bộ mạng internet trên toàn quốc để trẻ em đỡ phải tư duy về chuyện người lớn yêu nhau, về cách thức chúng được sinh ra trên đời hay về những thú vị dường như không thể cưỡng lại được trong sự hấp dẫn của người khác giới. Một đằng tiến hành dự án đưa giáo dục giới tính vào trường học, một đằng cắt bỏ đoạn văn yêu đương (có tí ti thôi) trong một tác phẩm văn học kinh điển đời sau chưa có lại…, đúng là quá mâu thuẫn.

Mà, sao lại đi kiểm duyệt một truyện đã xuất bản. Còn cả đống những tác phẩm phim ảnh, văn chương hạng xoàng vừa mới, hoặc chỉ là sắp sửa ra mắt bạn đọc, đầy rẫy cảnh giường chiếu, có cắt được không? Có kiểm duyệt được không những gì gọi là tin nóng trong ngày trên hầu hết các tờ báo mạng? Như hôm nay N. đọc trên một trang web mang danh là giáo dục chấm nét hẳn hoi. Toàn những tin kiểu như: Bịt mặt lao vào cưỡng hiếp bà chủ tiệm vàng; Gã đầu nậu súng phê ma túy gọi gái mãi dâm về quay clip sex; Hai thanh niên hiếp dâm chôn sống thiếu nữ tại bãi đất trống; Sau chầu rượu, rủ đồng bọn hãm hiếp dìm cháu 11 tuổi xuống ao; Tổn thương vùng kín vì yêu quá sung… Liệt kê nữa thì còn nhiều, phải cái lợm giọng! Chí Phèo mang tiếng ngày xưa giờ thấm tháp gì với cả một đám cực đông nói bằng giọng của Chí, tệ gấp trăm lần, trên báo mạng…

Yêu trong công viên

Thế mà Chí lại không được rạch mặt ăn vạ, Chí lại còn phải làm tấm gương đạo đức. Trong khi những tấm gương đòi hỏi đạo đức thật sự, tấm gương thầy giáo tuần vừa rồi, thì rất… tệ. N. không vơ đũa cả nắm đâu, cũng tại báo chí đưa lên cho vỉa hè hóng hớt nên mới có chuyện thầy đánh trò, thầy văng tục xôn xao cả nước.

Thế mà các thầy lại nghĩ ra chuyện bắt vạ quá khứ, bắt vạ Chí Phèo!

Tin vỉa hè cho biết, sau nghi án người đẹp Tăng Thanh Hà mang “thai rồng” được phát tán, lại “dậy sóng” nghi án bụng bầu của hoa hậu Nguyễn Thị Huyền ngay sau lễ trao giải Cánh diều vàng tối Chủ nhật tuần rồi. Vỉa hè tha hồ tung tin, không sợ ai phạt vạ…

Hà Phạm